Amsterdam'ın en bilinen müzesine dönüşen Anne Frank'ın 2 yıl boyunca saklandığı evin hikayesini sizin için derledik.

Yazar: Karya Yurttaş - Vrije University Brussels

Adolf Hitler liderliğindeki Nazi Partisi’nin iktidarda olduğu dönemde dünya, tarihteki en acımasız soykırımlardan biri olan Yahudi Soykırımı’na (Holokost) tanık oldu. 1941-1945 yılları arasında İkinci Dünya Savaşı’nda Almanya tarafından işgal edilen topraklardaki 6 milyon Yahudi sistematik bir şekilde katledildi. Nazi Partisi’nin iktidara gelmesiyle birçok aile Almanya’yı terk etti. Frank ailesi de Almanya’yı terk ederek Hollanda’ya yerleşen ailelerden birisidir.

Anne Frank Kimdir?

Anne Marie Frank, 12 Haziran 1929 tarihinde Almanya’nın Frankfurt şehrinde dünyaya gelir. 5 yaşına kadar Frankfurt’ta yaşayan Anne Frank, ailesi ile birlikte 1933 yılında Nazi Partisi’nin iktidara gelmesiyle Amsterdam’a taşınır. Zamanla Almanya’daki Yahudilere gelen kısıtlamalar Avrupa’da da yaygınlaşmaya başlar. Anne Frank, 13. doğum gününde babasından hediye olarak bir günlük alır ve hayatını yazmaya başlar.

Frank ailesi, Amsterdam’da Yahudilere yönelik kısıtlamaların artmasıyla birlikte güvenli bir ülkeye göç etmek ister ancak Hollanda’dan çıkamaz. 5 Temmuz 1942 tarihinde Anne Frank’ın ablası Margot, Almanya’daki Yahudi kamplarından birine çağrılır. Bunun üzerine Frank ailesinin saklanmaktan başka çaresi kalmaz ve yakalanacakları güne kadar günümüzde müze olan binanın gizli bölmesinde saklanırlar.

Gizli bölmede geçen 761 günden sonra, 4 Ağustos 1944 tarihinde Frank ailesi gizli bölmeyi keşfeden bir Nazi tarafından tutuklanarak Auschwitz’e gönderilir. Anne, babasını en son Auschwitz’in girişinde görür. Anne Frank ve ablası Margot, 28 Ekim 1944’te diğer 8000 kadın ile birlikte Bergen Belsen’e gönderilir. Anne Frank’ın 31 Mart 1945 tarihinde tifo salgını sırasında öldüğü düşünülse de Amsterdam’daki Anne Frank Müzesi’nin son dönemde sunduğu belgelere bakıldığında Anne Frank bu tarihten yaklaşık bir ay önce ölmüştür.

Frank ailesinden hayatta kalan tek kişi Anne Frank’ın en son Auschwitz’de gördüğü babası Otto Frank’tır. Haziran 1945’te Otto Frank’ın 13. doğum gününde kızına hediye ettiği günlük, Anne Frank’ın bir arkadaşı tarafından Otto’ya geri verilir.

Anne Frank, en büyük hayalini 11 Mayıs 1944 tarihinde günlüğüne yazdığı “En büyük hayalim öncelikle bir gazeteci daha sonra ünlü bir yazar olmak.” kelimeleriyle açıklar. Anne Frank bugün, henüz 12 yaşında yazdıkları ile dünya tarihini aydınlatan ünlü bir yazar olarak tanınıyor.

Anne Frank’ın Evi’nin Tarihi

Şimdilerde Amsterdam’ın en bilinen yapılarından biri olan, Anne Frank’ın 761 gün boyunca ailesiyle saklandığı bu binanın hikayesi 350 yıl öncesine dayanmakta. Anne Frank’ın Evi, 1585 yılından sonra hızla gelişmeye başlayan Amsterdam’da nüfusun hızla artmasıyla birlikte inşa edilen binalardan birisidir. Frank ailesinin saklandığı ek bina ise 1739 yılında, yenileme sırasında inşa edilmiştir. 200 yıl sonra, Otto Frank şirketi için bu binayı kiralayacak ve ailesi ile burada saklanacaktır.

Otto Frank, 1940 yılında evi Pieron ailesinden kiraladığında ek bina ve ana bina birlikte kullanılmaktadır. Otto Frank, saklanma kararının ardından binayı ana binaya bağlayan bölümde düzenlemeler yaparak Anne Frank ve ailesinin 2 yıl boyunca saklanacakları gizli bölmeyi bir kitaplıkla gizler. Ana binadaki odaların hiçbirisi gizli bölme olarak kullanılan ek bina ile doğrudan bağlantılı olmadığı için ana binaya giren bir ziyaretçinin gizli bölmeyi fark etmesi neredeyse imkansızdır. Pieron ailesinin ek binada Anne Frank ve ailesinin saklandığından habersizdir ve 1943 yılında binayı satmaya karar verir. Gizli bölme yaklaşık bir yıl sonra bir Nazi tarafından keşfedilir.

Anne Frank ve ailesi tutuklandıktan ve savaş sonra erdikten sonra bina yıkılma tehlikesiyle karşı karşıya gelir ancak Anne Frank’ın gittikçe daha fazla kişiye ulaşan hikayesi sayesinde yıkım önlenir. 3 Mayıs 1960 yılında bina, müze haline getirilir ve ziyarete açılır.

Müze Olarak Anne Frank'ın Evi

Amsterdam’ın Prinsengracht bölgesinde bulunan müze, diğer müzelerden farklı olarak Anne Frank ve ailesine 2 yıl boyunca bir sığınak olmuştur. Anne Frank burada; geleceği ile ilgili hayallerini, karanlık günlerini ve hayatının en büyük korkularını günlüğüne dökmüştür. Dışarıdan bakıldığında kanalın çevresinde konumlanmış diğer binalardan farksız olan bu bina, içineyken 2. Dünya Savaşı’nın en karanlık günlerini yaşatmaktadır.

Müzenin girişinde ziyaretçilere sesli rehber dağıtılmaktadır. Odalarda ilerledikçe Anne Frank’ın ve evin hikayesi Anne Frank’ın ağzından anlatılır. Müzenin atmosferi küçük, karanlık odalarda geçen iki yılı hissettirmektedir. Müzede anlatılan hikaye, Anne Frank’ın hikayesini bilmeyen ziyaretçiler için de anlaşılabilecek şekilde anlatılmaktadır. Müze, Anne Frank’ın fotoğrafları, sözleri ve evin maketi ile başlayıp daha sonrasında olayları ve mekanları bağdaştırarak kronolojik bir anlatım sunmaktadır.

Anne Frank’ın Müzesi Amsterdam’daki en turistik noktalardan birisi olması nedeniyle önünde uzun sıralar olabiliyor. Bu nedenle sıra beklemek istemeyenler için Anne Frank’ın Evi’nin internet sitesi (https://www.annefrank.org/en/) üzerinden bilet alma seçeneği sunuluyor. İnternet üzerinden bilet alan ziyaretçiler seçtikleri saat aralıklarında sıra beklemeden müzeyi ziyaret edebiliyor. Müzeye giriş ücreti yetişkinler için 14 Euro, gençler için 7 Euro ve çocuklar için 1 Euro. Müze haftanın her günü 09.00-17.00 saatleri arasında ziyarete açılıyor.

Müzenin çıkışında Anne Frank’ın Türkçe dahil olmak üzere 28 dile çevrilmiş günlüğünü satın alabileceğiniz bir mağaza da bulunuyor.

Anne Frank hayata çok küçük yaşta veda etmiş olsa da henüz çocuk yaşında yazdığı günlüğünde de bahsettiği gibi ölümünden sonra da yaşamaya devam ediyor. Tarihin en karanlık dönemlerinden birini aydınlatan Anne Frank’ın Günlüğü günümüzde 60’tan fazla dile çevrildi. Anne Frank yaşadığı o karanlık yılların ardından insanlığa karşı hala umudu olduğunu şu sözlerle ifade eder: “Her şeye rağmen, insanların kalplerinde hala iyi olduklarına inanıyorum.”