"Yanlış dönemde doğmuşum"ların en büyük suçlusu, 50 yıldır ateşi sönmeyen bir müzik festivalinin incelemesi.

Yazar: Mete Kahramanzade - Galatasaray Üniversitesi

Vietnam Savaşı'nın Amerika'da eylemlere sebep olduğu ve müzikal anlamda bir devrimin yaşandığı 60'lı yılların sonunda, dört tecrübesiz organizatörün girişimiyle 1969'da gelmiş geçmiş en "çılgın" müzik festivali düzenlenir.

Dönemin en ünlü müzik gruplarının sahne aldığı bu festival, üç gün boyunca hippilerin cenneti haline gelmesi ve uyuşturucu kullanımının da yaygın olması sonucunda bir efsaneye dönüşmüş, bir nesli tamamıyla etkilemiş ve gençlerin gerçekten de bir araya gelerek barışı sağlayabileceklerini tüm dünyaya göstermelerine vesile olmuştur.

Festival Öncesi

Woodstock fikri ilk olarak, o dönemde yaşanan Vietnam Savaşı gibi olayların bir kenara bırakılacağı ve "üç gün boyunca barış ve müzik" sloganı altında tam da buna odaklanılacağı bir müzik festivali biçiminde, dört genç organizatör tarafından ortaya atılır. Organizatörlerin ayarlamaya çalıştığı ilk alan, belediye tarafından hippiler gerekçe gösterilerek reddedilir. Bunun üzerine festivale bir ay kala Max Yasgur isimli bir çiftçiden elli bin dolar karşılığında arazisinin iki buçuk kilometrekarelik kısmı kiralanır.

Festival tarihinin giderek yakınlaşmasına rağmen henüz yemek standları, bilet gişeleri ve çitler hazırlanmamıştır. Konser günü yaklaştıkça gençlerin kimisi otostop çekerek, kimisi de o yöne giden arabaların üstüne çıkarak gelmeye başlarlar; hatta New York eyaleti otoyolunun tamamen tıkandığı söylenir. Gelen insan sayısının fazlalığından ve biletleri kontrol etmenin imkansızlaşmasından ötürü, festivale giriş ücretsiz yapılmak zorunda kalınır.

Beklenen kişi sayısı elli bin ile yüz bin arasındayken, gelen kişi sayısı yarım milyonu bulur. Tüm yollar artık park etmiş arabalardan ötürü kapalı, binlerce genç arabalarını bırakıp her taraftan yürüyerek festival alanına doğru geliyordur. Artan kalabalık, festivalin yer aldığı bölge olan Bettel'in üç günlüğüne New York eyaletindeki en büyük üçüncü şehir olmasına sebep olur.

Festival sırasında bir gazeteci, organizatörlere ne kadar kâra geçtiklerini sorduğunda, gülerek milyonlarca dolar zararda olduklarını söylerler. "Neden bu kadar mutlusunuz o zaman?" sorusuna karşılık organizatörlerden Michael Lang "şuraya bir bak, parayla satın alamazsın bunu" diye cevap verir. Gerçekten de büyük zarar giren organizatörler, ancak Woodstock belgeseli çıktığında oradan kazandıkları parayla zararlarını kapatabilmişlerdir.

Festival Günleri: Konserler ve "Yeni İnsanlar"

Festival, yarım milyon insanın katılmasına ve o yarım milyon insandan sorumlu sadece on polisin olmasına rağmen gerçek anlamda barış içinde geçer. Festival boyunca yakındaki bir askeri hava üssünden kalkan helikopterler, insanların üzerine yiyecek, kıyafet ve çiçek atarlar.

Dönemin en ünlü sanatçı ve gruplarından Jefferson Airplane, The Who, Creedence Clearwater Revival, Santana, Janis Joplin gibi isimler üç gün boyunca sahne alır. Santana'nın "Soul Sacrifice" parçasının performansı ve Jimi Hendrix'in bomba ile çığlık seslerini duyabildiğiniz "Star Spangled Banner(ABD milli marşı)" yorumu festivalin en unutulmaz iki anı olarak gösterilir.

Grubuyla birlikte sahneye çıkmasına daha on iki saat olduğu için LSD benzeri meskalin isimli halüsinatif maddeden alan Carlos Santana'nın, bir değişiklik yüzünden hemen sahneye çıkması gerekir.

Meskalinin etkisinin tavan yaptığı sırada sahnede olan Santana, elektro gitarının bir yılana dönüştüğünü görmesinden ötürü zor anlar yaşar, fakat buna rağmen, hatta belki de bunun etkisiyle unutulmaz bir performans verir. 2019'da Amerikan başkanı Donald Trump, bir konuşmasında "Herkesin bildiği gibi, 1969'da Carlos Santana'nın davulcusuydum" diye konsere mizahi bir göndermede bulunur.

İlk gün başlayan yağmurun şiddetlenmesi ve festival alanının çamur olması bile gençlerin birlikte positif kalmasını engelleyemez, hatta çamurda oyunlar oynayıp yakındaki gölde çıplak bir şekilde yüzerler.

Festivalde iki kişinin öldüğü biliniyor; biri aşırı doz uyuşturucudan, diğeri de bir traktör tarafından gece görülmeyip ezilerek; buna karşın üç kadının da doğum yaptığı söyleniyor.

John Sebastian isimli bir şarkıcının sahneye çıkarken "az önce birinin karısı doğum yaptı, o çocuk alışılmadık biri olacak" demesi dışında yıllardır araştırılmasına rağmen hiçbir kanıta henüz ulaşılmamış olduğundan, durumu aydınlatmak için bir Woodstock bebeğinin ya da bir Woodstock annesinin açıklama yapacağı gün bekleniyor.

50 yıl sonra aynı pozu veren ikonik Woodstock çifti.

Woodstock'un Verdiği Mesaj

Uyuşturucu kullanımının yüksek olmasının da bu positiflikte ve barışçıl havada etkisinin olduğu kesin olsa bile, yarım milyon insanın üç gün birlikte yaşadığı ve sadece on polisin olduğu bir yerde, rapor edilmiş hiçbir ciddi olayın yaşanmaması ve herkesin festivalden unutulmaz anılar ve yeni arkadaşlıklarla ayrılmış olması, barışın istenmekle ve biraz da müzikle gerçekten de erişilebilen bir şey olduğunu tüm dünyaya kanıtlıyor.

Bu tarihten sonraki hiçbir Woodstock festivalinde aynı ortama ulaşılamasa da, bir kere yaşanmış bu olayın tekrar yaşanması için bir engel olmadığını biliyor, dünyanın bu barış havasını üç günden uzun süre tadacağı günleri müzik dinleyerek bekliyoruz.