Shakespeare’in Romeo ve Juliet eserinden esinlenilerek Arthur Laurents tarafından yazılan eserden sahneye, Broadway'e uyarlanmış olan West Side Story müzikalini sizler için inceledik.

Yazar: İpek Yazıcı - Koç Üniversitesi

West Side Story'nin Uyarlandığı Eser ve Kısaca Konusu

West Side Story müzikali Shakespeare’in Romeo ve Juliet oyunundan esinlenilerek yazıldı. İlk olarak 1957 yılında Broadway’de Winter Garden Tiyatrosunda, 1958 yılında da West End’de sahnelenen oyunun müziklerini Leonard Bernstein besteledi, sözlerini ise Stephen Sondheim yazdı. West End Tiyatrosunda toplam 1,039 kez sahnelenen oyun 2 kez Tony Ödülü kazandı.

Konusu

Oyun 1950’lerin ortasında New York, Upper West Side mahallesinde geçiyor. Oldukça farklı etnik kökenin birlikte yaşadığı bu yerde işçi sınıfından vatandaşlar kalıyor. Müzikalde iki grubun atışmaları ve bu nefretin arasında kalan sonu da pek mutlu bitmeyen bir aşkı konu alıyor.

Müzikalde iki tane grup var; Jetler ve Köpekbalıkları. Bunların atışmalarının asıl sebebi mahallede neresi kime ait olacak kavgası ve etnik gruplarının farklı olması; Jetler beyaz, Köpekbalıkları ise Puerto Ricolu yani koyu tenliler. Müzikal boyunca onların yeri geldiğinde kesici alet bile kullandıkları kavgaları müzik ve danslar eşliğinde izleyiciye aktarılıyor.

Aşk hikayemize gelecek olursak, Maria Köpekbalıklarından, Tony ise Jetlerin eski bir üyesi. Bir gün yine iki grup dans ederek kapıştıkları sırada ikisi tanışıyor ve aşık oluyorlar ancak aşkları yalnızca gruplar arası kavganın ve nefretini büyümesine yol açıyor. Shakespeare’in Romeo ve Juliet’i, West Side Story’nin Tony ve Maria’sı oluyor.

Orijinal Broadway oyuncu kadrosunda Larry Kert, Carol Lawrence, Michael Callan ve Ken LeRoy gibi isimler bulunuyor. “Something’s Coming”, “Maria” ve “America” gibi şarkıları klasikleşmiştir ve en çok bilinenlerdir.

West Side Story'nin Uyarlamaları

Oldukça fazla uyarlaması bulunan bu eserin hem müzikal filmi yapıldı hem de farklı oyuncu kadrolarıyla birçok müzikali oynandı. Sadece Amerikada değil Almanya, Japonya, İspanya, Avusturya gibi birçok ülkede de turları yapıldı ve oralarda da sahnelendi. 1961’de filme uyarlandı, eleştirmenlerden ve izleyicilerden oldukça iyi dönüş alan film o yıl Amerikada en çok hasılat yapan 2. film oldu. Filmde Maria'yı Natalie Wood canlandırdı. Filmin müzik albümü Grammy Ödülü kazandı ve Billboard’da 1 numara oldu. Müzikalin 2021 yılında yeni bir uyarlamasının daha vizyona girmesi planlanıyor.

West Side Story'nin Müzikleri

Broadway müzikali olan West Side Story’nin müziklerini besteleyen Bernstein, Jazz müzik ile Latin ritimlerini Broadway tarzına uyarladı. Müzikler Sid Ramin ve Irwin Kostal tarafından düzenlendi ve Bernstein son detayları ve yeni düzeltmeleri yaptı. Orijinal müzikalin şovun orkestrasında 5 perküsyon sanatçısı, 1 gitarist ve 1 piyanistin de bulunduğu 31 müzisyen vardı.

1961 yılında Bernstein müzikalin orkestral müziklerinden oluşan “Symphonic Dances from West Side Story” isminde bir Suite (genellikle dans müziklerinden oluşan, Batı klasik müziği ve jazz müzikte kendi içinde bir bütün oluşturan enstrümantal veya orkestral parçaların oluşturduğu müzik eseri) hazırladı. İçerisinde 9 tarz parça vardı:

1-Prologue (Allegro Moderato): Basitçe; tempo.

2-Somewhere (Adagio): Müziğin temposunun slow olacağını gösteren işaret.

3-Scherzo (Vivace e Leggiero): Batı klasik müziğinde daha uzun bir sonattan veya senfoniden alınmış kısa kompozisyon tarzındaki müzik formu.

4-Mambo (Meno Presto): Küba’ya özgü bir Latin Dans ve müzik.

5-Cha-Cha (Andantino Con Grazia): Danzon-Mambo müziğininin gelişmiş ve daha popüler bir versiyonu olan Küba müziği.

6-Meeting Scene (Meno Mosso): Çok canlı olmayan, daha az hareketli müzik.

7-Fugue (Allegretto): 18. ve 19. yüzyıllarda çıkan orta derecede hızlı bir tempo türü.

8-Rumble (Molto Allegro): Süratli tempo, hızlı bir tempo şekli.

9-Finale (Adagio)

Eleştirmen Yorumları ve Ödüller

Sahne gösterisi, dansların çoşkulu hali ve şarkıların duygusallığı ile birleştirilen tiyatral performans eleştirmenlerden oldukça coşkulu tepkiler aldı. Müzikler ve koreografi ön planda tutulduğu için müzikal drama tarihinde yeni bir çığır olabileceğini söyleyenler bile oldu. Özellikle de dönemin toplumsal sorunlarının konu olarak seçilmesinin çok dikkat çekici olduğu söylendi. Sahnedeki müziklerin ve dansların oldukça enerjik ve duyguyu izleyiciye geçiren tarzda tasarlanmış olması çok iyi tepkiler aldı.

Popüler Kültürdeki Bazı Yansımaları

-Glee dizisinin 3. sezonunda West Side Story müzikalinin canlandırması yapıldı.

-Pixar animatörü Aaron Hartline Toy Story 3 filminde Barbie ve Ken’in tanışmasında Tony ve Maria’dan esinlendi.

-2005 yılında komedi uyarlaması olan West Bank Story kısa filmi çekildi, konusu orijinalinden bazı izler taşıyordu ve En İyi Aksiyon Kısa Filmi Akademi Ödülü kazandı.

-1963’te Mad Magazini, soğuk savaşın bir parodisi olan “East Side Story”yi yayınladı.

-1973-2004 yılları arasında yapılan, bazı sahneleri ve olayları West Side Story’den uyarlama olan parodi trajik aşk hikayesi anlatan müzikal Wild Side Story Amerika’da birçok şehirde toplamda 500 den fazla kez sahnelendi.