Bu yazıda tanıklıkların da yardımıyla İsmet İnönü’nün müziğe ilgisi incelenecek.

İsmet İnönü Kimdir?

Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk başbakanı, ikinci cumhurbaşkanıdır. Kurtuluş Savaşı'nın mühim kumandanlarındandır, Mustafa Kemal Atatürk’ün silah arkadaşıdır. Çetin bir diplomasi savaşı olan, Lozan Antlaşması'nda Türkiye’yi temsil etmiştir. Türkiye’nin İkinci Dünya Savaşı boyunca yürüttüğü tarafsızlık politikası onun eseridir. 4 çocuğu olmuştur, birini oldukça erken bir yaşta kaybetmiştir. 1884 yılında geldiği dünyaya, 1973 yılında veda etmiştir.

İsmet İnönü kimdir, Mükerrem Berk anlatıyor

Mükerrem Berk’e göre kendisinin İsmet Paşa ile ilk karşılaşması İkinci Dünya Savaşı sırasındadır. O dönemde cumhurbaşkanı olan İnönü müzisyenleri tanımaya, teftiş etmeye gelmiştir.

Daha sonrasında, Mükerrem Berk’in görünüşüne bakarak, yeterince sağlıklı olmadığını düşünür ve o dönemin milli eğitim bakanı olan Hasan Ali Yücel’e oradaki müzisyenlere gıda takviyesi yapılması talimatını verir. Savaş zamanında ekmeğin karneyle verildiği düşünülürse bu kararın önemi daha iyi anlaşılır.

Kim Bu Beethoven?

İsmet İnönü’nün batılı tarzda müziğe bakışını ele veren bir sohbet de Beethoven üzerinedir. Bir sohbet sırasında sorulan, Beethoven kimdir sorusuna İsmet Paşa, onun bütün dünyaya ait olduğunu yanıtını verir. Yanındakiler, hayır Almandır, diye itiraz etse de aldıkları cevap Beethoven’ın ilahi bir kudret tarafından insanlığa hizmet etmek için yaratıldığıdır. Bunun anlamı ise Beethoven’ın üretimini Alman müziği gibi dar alanlara sıkıştırmamak gerektiğidir.

İdil Biret-Suna Kan Yasası, Harika Çocuklar Yasası Nedir?

Yasanın ortaya çıkışı, İdil Biret’in 4 yaşındayken sahneye çıkması ve İsmet İnönü’nün de dinleyiciler arasında olmasıyla ilişkilidir. Harika Çocuklar yasası her ne kadar İdil Biret-Suna Kan yasası olarak anılsa da 1956 yılında yasanın kapsamının genişletilmesiyle 1968 yılına kadar 11 genç daha bu yasayla yurtdışına eğitim almaya gönderilmiştir. Daha sonrasında ise özel statü kavramı ortaya çıkmıştır. Her ne kadar özel statü kavramının kapsamı yurtiçi eğitim olsa da bu eğitim Fazıl Say gibi değerli piyanistlerin yetişmesine ön ayak olmuştur.

Harika Çocuk Suna Kan

Suna Kan ise İsmet İnönü ile oldukça genç bir yaşta tanışmıştır, hatta bu ilk tanışmada kurduğu cümleleri dahi hatırlamamaktadır. Suna Kan’a göre Mükerrem Berk’in de vurguladığı gibi İsmet İnönü’nün neredeyse kaçırdığı konser yok gibidir. İsmet Paşa’nın Suna Kan’a bir sorusu ise Türkiye’de üretilen batı müziğini çalıp çalmadığına yöneliktir. Bu soru mühimdir çünkü bir müzik geleneğine alışmanın bir şartı da onu kendin üretebilmektir.

Özetle/Sonuç

İsmet İnönü, batılı bir geleneği benimsemiş bir subay kuşağının üyesi olarak, bu ülkenin müziği ile yoğun olarak ilgilenmiş, bu müziği anlamaya çalışmıştır. Mükerrem Berk’in de vurguladığı gibi, Batı müziğinin kabul görmesini sağlayacak yolu açan Mustafa Kemal Atatürk’tür ama o yolu takip eden kişi de İsmet İnönü’dür.

Fotoğraf Kaynakları

İdil Biret ve Suna Kan ile

Pembe Köşk’te Konserler

Pembe Köşk'te verilen Trio L'Armee des Romantiques konseri

Pembe Köşk Gençlik Konseri

Yazılı Kaynaklar

1. İnönü Vakfı

2. Biyografi

3. Tanıkların Anılarıyla İsmet İnönü


BENZER YAZILAR

Mor ve Ötesi'nin Yeni Albümü: Sirenler (2022) Tüm Şarkıları

Türkiye'nin en sevilen alternatif rock gruplarından biri olan Mor ve Ötesi, sekizinci stüdyo albümü Sirenler'i çıkarıyor.

Dave Benton: İlk ve Tek Siyahi Eurovision Birincisi

Eurovision tarihi boyunca yarışmaya katılan ilk siyahi yarışmacı Milly Scott ve yarışmanın ilk kazananı Dave Benton'ın hikayesi.


Paylaş