Filmlerdeki müzikler bir sahneyi ve hatta filmin tamamını izleyenin aklına kazımak için titizlikle seçiliyor. Xavier Dolan da bunu çok iyi bilen ve uygulayan yönetmenlerden.
Alışılagelmişin dışında müzik seçimleri olan Xavier Dolan, genelde birden fazla müzik türünü, farklı sanatçıları kullanıyor. Örneğin, 2014 yılında çektiği Mommy filminde hem yılların klasiği olan Celine Dion’u, hem son on yılda öne çıkmış Lana Del Rey’i, hem de kültleşmiş Oasis’i duymak mümkün.
Tek İngilizce filmi olan 2018 yapımı, The Death & Life of John F. Donovan filmindeyse iki farklı uçtan müzik türlerini duymak mümkün. Mesela filmde, hem Adele’den Rolling In The Deep hem de Green Day’den Jesus of Suburbia yer alıyor.
Xavier Dolan en çok hangi müzik türlerini kullanmayı tercih ediyor?
Xavier Dolan, özellikle pop müziği çok etkili bir şekilde kullanmayı başarıyor. Arka planda kalmış şarkıları kullanmak yerine, neredeyse herkesin bildiği Wonderwall’u, 2016’da Fransa’yı Eurovision şarkı yarışmasında temsil eden J'ai cherché’yi kullanmayı seçiyor.
Bu şarkılara ise hikaye ve kadrajlar içinde çeşitli önemler atfederek onlara bir değer katıyor. Mesela, Wonderwall’un çaldığı sahnede şarkıyla beraber çerçeve oranını değiştiriyor. J'ai cherché ile bir arkadaş grubunun kendi aralarında eski zamanları hatırlayıp eğlenmesini gösteriyor.
Xavier Dolan için film müziklerinin önemini gösteren bir örnek ise 2014 Cannes Film Festivali’nde Jüri Özel ödülünü kazandığı Mommy filmini, Ludovico Einaudi’nin Experience şarkısı üzerine kurması.
Yönetmen, şarkıyı dinlerken bir annenin oğlunun hayatı ve geleceği ile ilgili kurduğu hayali düşündüğü bir montaj planlıyor. Sonrasında da filmin geri kalanını o sahne üzerinden ilerleyerek yaratıyor. Xavier Dolan, bu Experience montajında da yine şarkının yükselip düşmesini takip ederek çerçeve oranı ile oynuyor. Böylece de filminde görüntü ve ses fazlasıyla iç içe geçmiş oluyor.
Filmlerinde seçtiği şarkılar, karakterler hakkında ve karakterlerin bulundukları ortamlar hakkında çok şey anlatıyor. Yine Mommy filminde, kostümlerle de yaratılmaya çalışılan 90’lar atmosferi şarkılarla destekleniyor. Dekor gibi müzik seçimi de filmdeki karakterlerin toplum içindeki yeri, sınıfı hakkında bilgi veriyor. 2010 yapımı Les Amours Imaginaires filminde, Jump Around ve Pass This On gibi şarkılarla ışıklarla dolu, kalabalık parti sahneleri yaratılıyor.
Xavier Dolan, montajlar ve şarkılar arasındaki ritim uyumunu nasıl sağlıyor?
Bazı durumlarda da yaptığı montajların ritmini şarkıların ritmine göre belirliyor. Dalida tarafından yorumlanan Bang Bang şarkısında yaylı enstrümanlar fazlasıyla kullanılıyor. Les Amours Imaginaires filminde, bu şarkının bulunduğu sahne ise daha yavaş akıyor ve uzun bir süreyi kapsıyor.
Arcade Fire grubunun Signs of Life şarkısı hızlı bir ritme ve tekrar eden çokça söze sahip. Matthias & Maxime filminde, Signs of Life şarkısı ise yine bir parti atmosferini oluşturmak için kullanılırken hem sahne hızlandırılmış bir şekilde akıyor hem de kısa bir süreyi anlatıyor.
Xavier Dolan ve Müzik Videoları
Yönetmen, müzikle olan bu yakınlığını çektiği iki tane müzik videosu ile de gösteriyor. Bunlardan bir tanesi 2015 yılında yayınlanan ve ilk yayınlandığı zaman da ses getirmiş olan Adele’in Hello şarkısına çektiği klip.
Bir diğeri ise 2013 yılında yayınlanan Fransız pop rock grubu Indochine’in College Boy şarkısına çektiği klip. Aynı zamanda, bu müzik videosunda, Mommy filminde başrolü oynayan Antoine Olivier Pilon yer alıyor. Xavier Dolan, çekimler sırasında Antoine Olivier Pilon ile tanışmış ve sonrasında Mommy filminde başrolü kendisine veriyor.
Sesli filmlerin ortaya çıkışından önce bile filmlerde müzikler kullanıldığını söyleyen Xavier Dolan, filmde müziğin önemine inanıyor. Bu düşüncesini de filmlerinde gösteriyor.
Kaynaklar:
https://www.thefader.com/2015/01/30/xavier-dolan-mommy
https://www.fandor.com/posts/xavier-dolan-builds-worlds-with-music
BENZER YAZILAR
Can Yücel ve Bob Dylan Üzerinden “Blowin in the wind”
Bob Dylan'ın eseri, dünyanın en sansasyonel protesto şarkılarından "Blowin in the wind" ve Can Yücel'in Türkçe'ye uyarlaması.
Aranje ve Prodüksiyon Nedir?
Aranje, prodüksiyon, mix ve mastering kavramları.
