Bir haberin içeriği kadar onun nasıl, kim tarafından ve hangi ortamda sunulduğu da çok önemlidir. Bu sunuşun profesyonel bir meslek haline getirilmesidir spikerlik. Spikerler bir yazıya, bir içeriğe veya bir olaya sesleriyle adeta yeniden hayat verirler. Fakat tarihte öyle dönüm noktaları vardır ki her zaman zihinlerde capcanlıdır. Tarihte bu dönüm noktalarının tam ortasında yer alan Nuran Emren (Devres), sesiyle Türk televizyon tarihinin ve hemcinslerinin kaderini değiştirmiştir.

Nuran Emren (Devres) Kimdir?

Devres’in televizyon ile ilk tanışıklığı 17 yaşındayken abisini ziyaret etmek için gitmiş olduğu Belçika’ya dayanıyor. Orada izlediği görüntülerden oldukça etkilenmiş ve memleketi Türkiye’ye dönmesinin ardından aklında sadece bir şey belirmişti: Televizyonda spiker olmak. Üstelik kendi ülkesinde milyonlar televizyon adı verilen bu cihazın neye benzediğini bile bilmezken…

Üniversite eğitimini Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi İngiliz Filolojisi bölümünden mezun olarak tamamladı fakat öğrenciliğini devam ettirdiği süre boyunca hedefinden ve hayalinden hiç vazgeçmedi. Öyle ki öğrencilik yıllarında TRT’nin bünyesinde açılmış olan spikerlik sınavına katıldı ve onunla aynı dönem sınava girmiş olan onlarca kişiyi eleyerek kendi kaderini tayin etti. Mesleki kariyerine 1968 yılında TRT’nin Ankara’da deneme yayınları yapan ilk düzenli televizyon yayınının spikeri olarak adım attı. Türk yayıncılık tarihinde bir ilki gerçekleştirerek Ankara Mithatpaşa Caddesi’ndeki 49 numaraları bir binanın bodrum katından tarihe seslendi:

 “Sayın seyirciler burası 3. band 5. kanaldan deneme yayınları yapan Ankara Televizyonu. Bugün 31 Ocak 1968. Bu akşamki deneme yayınlarına başlıyoruz.”

Yalnızca Ankara televizyonlarında gösterime giren ve toplamda 1 saat 20 dakika sürmüş olan bu yayın adeta bir devri başlattı.

Nuran Emren (Devres) Biyografi

Celal Emren ve Azize Emren’in kızları Nuran Emren (Devres), 1948 yılında Ankara’da doğdu. İlkokul, ortaokul ve lise eğitimini doğduğu şehir olan Ankara’da, TED Ankara Koleji sıralarında tamamladı. O dönemde bile yaratıcı ve üretken kişiliğinin bir getirisi olarak yazmış olduğu öyküler, çeşitli edebiyat dergilerinde yayımlandı.

Henüz ortaokul yıllarında Belçika’ya olan ziyareti kariyer basamaklarındaki ilk adımı atmasına sebep oldu. Bu adım onun Türk televizyon tarihinde ilk kadın sunucu ve spiker olmasını sağladı. Tarihe altın harflerle not olarak düşülen bu dönüm noktası, Türkiye’de kadının görünürlüğünün artmasının bir miladı olarak değerlendirilebilir. Nitekim Devres, 1968 yılında yaptığı tarihi konuşma ile hiç kuşkusuz kadınların sesi oldu.

Kariyer hayatını uzun bir dönem TRT’de anons spikerliği yaparak ve özel programlarda çeşitli yayınların sunuculuğunu üstlenerek devam ettirdi. 1971 yılında TRT’de yayın hayatına son vererek, Amerika’da radyo içeriği üreten Amerika’nın Sesi adlı programın Türkçe servisi için açılan sınava katıldı. Birincilikle kazandığı sınavın ardından Amerika’ya yerleşti, şirket ile 7 yıllık bir sözleşme imzaladı.

Fakat işler Devres’in planladığı gibi gitmedi; sevgilisine duyduğu özlem ağır bastı. O dönem nişanlı olduğu ve 22 yıl boyunca hayatı paylaşacağı eşi için bir yılı doldurmadan Türkiye’ye geri dönüş yaptı. 1972 yılında dünya evine girdi.

1995 yıllarında İstanbul’a taşındı, hayatının bir döneminde kanser hastalığı ile mücadele etti. O günleri şu şekilde aktarıyor ünlü spiker:

“Kanser olacak son kişiydim. Üstelik ailede hiç yok. Bir de dikkat ederim. Organik beslenirim. Aslında stres hasta ediyor insanı, gerçekten öldürüyor. Şimdi çok iyiyim. Ameliyatsız atlattım çok şükür.”

Nuran Emren Kariyeri ve Başarıları

Başarılı spiker mesleğini dramaturg olarak icra ederken güçlü kalemiyle 1974 ve 1990 yılları arasında TRT bünyesinde çok sayıda yabancı film, dizi ve belgeseli dilimize çevirdi. Bununla birlikte William Shakespeare’in IV. Henry adlı eserini ilk kez  Türkçe’ye çevirip, John Osborne’nin Öfke adlı eserini de dilimize kazandırarak, Milli Eğitim Bakanlığı tarafından temel eserler kapsamında yayınlanmasına imkan sağladı. Ayrıca 250 radyo oyunu kaleme aldı, çeşitli mecralarda 40’dan fazla dizi ve filmi yayınlandı.

1987 yılından itibaren senaryolarını yazmış olduğu ünlü televizyon dizilerinde işlediği konuların çarpıcı hikayelerden oluşması sebebiyle adından Entrikalar Kraliçesi olarak bahsettirdi.

Devres’in senaryolarını yazmış olduğu reyting rekorları kıran yapımlardan bazıları şunlardır:

Kara Melek

1997 yılında Star Tv’de yayınlanan dizi, yüksek seyirci kitlesiyle çok ses getirmişti. Başrollerinde Sanem Çelik, Ece Uslu, Mustafa Alabora ve Zerrin Arbaş gibi yetenekli oyuncuların yer aldığı dizi, sürükleyici aşk ve dram türünün en bilinen örneklerinden. Sitcom tarzında çekilen filmin konusunu birbirine zıt karakter özelliklerine sahip Şule ve Yasemin’in arkadaşlığı ve bu arkadaşlık çevresinde dönen olaylar oluşturuyor. Dizi yayınlandığı yıl Hürriyet Gazetesi’nin Altın Kelebek ödülüne layık görüldü.

Bir Aşk Uğruna

Yönetmen koltuğunda Tuncar Yönder’in oturduğu başlangıçta dizi olarak çekilen daha sonrasında sinema filmine uyarlanan 1994 yapımı filmin başrollerinde; Tuncel Kurtiz, Can Gürzap, Türkan Şoray ve Faruk Peker yer alıyor. Selma (Türkan Şoray), uzun yıllardır tekdüze devam eden evliliğinden ve hayatından sıkılmış, yoğun buhran yaşayan bir kadın. Bir gün yolu bir taşra kasabasında genç binbaşı (Faruk Peker) ile kesişir. Selma’nın büyük bir karar vermesi gerekecektir.

Berivan

Çekimleri Mardin’de yapılmış olan Sibel Can ve Emre Kınay'ın başrollerini paylaştıkları televizyon dizisi, 2002 tarihinde yayınlandı. Dizide Berivan (Sibel Can) aşkı için en köklü geleneklere bile meydan okuyor…

Savunma 2001

Yönetmenliğini Metin Balekoğlu’nun üstlendiği 2001 yılında yayınlanan Savunma dizisi Seda (Hülya Avşar)’ın kendisini avukat bir stajer ile aldatan kocasından aldığı intikamı konu alıyor.

Marziye

1998-2000 yılları arasında TGRT’de yayınlanan ve toplamda 65 bölüm süren dizi, Marziye (Gülben Ergen) ve Hazar Bey (Kadir İnanır) arasında geçen bir aşk hikayesine dayanıyor. Başrollerinde Anta Toros’un da yer aldığı dizi dönemin en çok izlenen televizyon yayınlarından biri olmuştu.

Nuran Devres Filmleri ve Dizileri

Nuran Emren (Devres)’in senaryosunu yazmış olduğu yapımları kronolojik olarak sıralayacak olursak:

2015- Köroğlu (TV Dizisi)

2011- Zehirli Sarmaşık (TV Dizisi)

2010- Kirli Beyaz (TV Dizisi)

2009- Gelin (TV Dizisi)

2008- Yaban Gülü (TV Dizisi)

2007- Kara Duvak (TV Dizisi)

2007- Gurbet Yolcuları (TV Dizisi)

2006- Sahte Prenses (TV Dizisi)

2006- Rüyalarda Buluşuruz (TV Dizisi)

2005- Üç Kadın (TV Dizisi)

2005- Savcının Karısı (TV Dizisi)

2005- Masum Değiliz (TV Dizisi)

2005- Asla Unutma (TV Dizisi)

2004- Sahra (TV Dizisi)

2004- Melekler Adası (TV Dizisi)

2003- Gelin (TV Dizisi)

2002- Aşk ve Gurur ( TV Dizisi)

2001- Savunma (TV Dizisi)

2001- Günah (TV Dizisi)

2001- Cinlerle Periler (TV Dizisi)

2001- Benim İçin Ağlama (TV Dizisi)

2000- Zümrüt \ Gözlerim Aklına Gelir…(Sinema Filmi)

2000- Sarı Evin Esrarı (TV Dizisi)

2000- Evdeki Yabancı (TV Dizisi)

1999- Sır (TV Dizisi)

1999- Nilgün (2) (TV Dizisi)

1999- Nilgün (Sinema Filmi)

1999- Köstebek (2) (TV Dizisi)

1999- Hepsi Bir Düştü (TV Dizisi)

1999- Bize Ne Oldu (TV Dizisi)

1998- Marziye (TV Dizisi)

1998- Erguvan Yılları (TV Dizisi)

1998- Ateş Dansı (TV Dizisi)

1997- İntizar (TV Dizisi)

1996- Kara Melek (TV Dizisi)

1996- Gölgeler Uzarken (TV Dizisi)

1995- Mirasyediler (TV Dizisi)

1995- Gizli Aşk (TV Dizisi)

1994- Gerilla (TV Dizisi)

1994- Bir Aşk Uğruna (TV Dizisi)

1991- Hadi Gel Bar (TV Dizisi)

1991- İlk Aşk (Sinema Filmi)

1989- Kanun Savaşçıları (TV Dizisi)

Özetle,

Hayatı boyunca yaratıcı fikirlerini ekranlara ve programlara taşıyan başarılı spiker, kadınların gücünün milyonlar tarafından duyulmasını sağlamıştır. Üretkenliğinden hiçbir dönem ödün vermemiş, Türk halkını çok iyi tanıyan vizyonlu bir Anadolu kadını olarak başarılı projelere imza atmış, kendinden hep iftiharla bahsettirmiştir. Mesleki kariyerinde ilklere imza atarak, bizleri hep bir adım öteye taşımıştır.

Kaynaklar

https://www.biyografi.info/kisi/nuran-devres

http://www.gazetekadikoy.com.tr/yazi-dizisi/ilk-kadin-televizyon-spikeri-nuran-devres-h17633.html

https://tr.wikipedia.org/wiki/Bir_A%C5%9Fk_U%C4%9Fruna

https://tr.wikipedia.org/wiki/Kara_Melek

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/638788