Hayalet Mutfak konsepti nedir? Bu konseptin özellikleri nelerdir?

Yazar: Seren Fırat - Türk Alman Üniversitesi

Bu yazımızda gıda endüstrisi için yükselen bir trend olan Hayalet Mutfak konseptinin ne olduğuna, işleyişine ve potansiyel faydalarından bahsettik.

Hayalet Mutfak Tam Olarak Nedir?

Son yıllarda farklı işleyiş ve özellikler ile çeşitli alanlarda örneklerini daha sık görmeye başladığımız ortak çalışma alanı modelinin restoran işletmeciliğindeki hali diyebileceğimiz ve benzerlikler bulabileceğimiz bir gastronomi konseptidir. Sadece “Ghost Kitchen” yani Hayalet Mutfak adı ile değil, Bulut Mutfak, Karanlık Mutfak, Sanal Mutfak gibi isimlerle de anılıyor bu yeni konsept.

Nasıl İşliyor?

Normal şartlarda özellikle pandemi sebebiyle gelen yasaklardan önce, evlerimize paket servis uygulaması ile gönderim yapan restoranlarda istersek işletme içinde yani fiziksel ortamda yemek yeme imkanımız vardı. Hayalet Mutfak konseptinde ise işte tam olarak bu uygulama ortadan kalkıyor ve yalnızca paket servis hizmeti veren bir gıda işletmesi haline geliyor.

Paket servis hizmeti veren herhangi bir restoranda olduğu gibi hayalet mutfaklarda da yiyecekler hazırlanıp, paketlenip siparişin gönderilmesi istenen konuma mümkün olan en kısa süre içinde ulaştırılıyor. Farklılaştığı nokta ise tek bir fiziki işletme içinde birbirlerinden farklı mutfaklar/markalar hizmet verebiliyor. Böylelikle mutfakların farklı kişiler ve işletmeler tarafından paylaşılabildiği bir sistem ortaya çıkmış oluyor.

Avantajları Nelerdir?

Restoran gibi geleneksel işletmelere kıyasla hayalet mutfakların işletilmesi daha kolay. Öncelikle işletmenin açılması ve sürdürülebilmesi için daha az bir bütçeye/yatırıma ihtiyaç duyuluyor.

Herhangi bir gıda işletmesi için mutfak tezgahından ve gerekli ekipmanlardan başlayarak kurye hizmetine kadar hepsi ayrı bir maliyet oluşturuyor. Bu yeni konseptte altyapı kurulumu, mutfak gereçleri, kurye operasyonu gibi bölümlerin yarattığı maliyetler aynı çatı altında bulunan diğer işletmelerle ortak gider haline geliyor. Dolayısıyla düşen maliyetlerle oluşturulan menüdeki fiyatlandırma müşteriler için de daha iyi daha uygun fiyatlara dönüşmüş oluyor.

Ayrıca bu konsept içinde hizmet veren bir işletmeci odağını daha lezzetli ve kaliteli yemekler üretmeye çevirebiliyor. Bu durum beraberinde müşteri memnuniyetini de arttırmış oluyor.

Hayalet Mutfak ve Sanal Mutfak Aynı Anlamda mı Kullanılıyor

Sık sık birbiri yerine kullanıldığını görmemize rağmen “Hayalet Mutfak” ve “Sanal Mutfak/Restoran” aynı anlama gelmiyor. Sanal restoranlarda hayalet mutfaktaki gibi üçüncü kişiye kiralama gibi bir imkan söz konusu değil. Burada markanın kendi fiziki gıda işletmesi mevcut, ancak var olan menülerine ek bir teslimat menüsü oluşturularak mevcut mutfaklardan faydalanılıyor.

Gelip Geçici Bir Trend Mi?

Hayalet mutfak yeni normal olarak bahsettiğimiz Covid-19’ un yaratmış olduğu salgın sonrası süreçte daha çok duymaya başladığımız bir kavram gibi görünerek yalnızca şu anki koşullar sebebiyle yükselişe geçtiği düşünülebilir. Ancak paket servis hizmeti bu süreçle ortaya çıkmadığı ve bu süreçle kendi içinde geliştiği için, yeni normalin getirdiği ve kalıcı olması beklenen değişimler ışığında uzun ömürlü bir konsept olarak bahsediliyor. Paket gıda dağıtım endüstri pazarının bu yıl sonuna kadar 35 milyar dolara ulaşacağı öngörülüyor.

Euromonitor’ a göre 2030 yılına kadar yalnızca müşteriye dönük yemek yeme alanları olmadan, teslimat amaçlı üretim yapan yemek pişirme tesisleri, 1 trilyon dolarlık küresel bir fırsat yaratabilir.