Bu yazımızda Ulrich Plenzdorf ve onun biricik eseri olan Genç W’nin Yeni Acıları'ndan bahsedeceğiz.

Ulrich Plenzdorf Kimdir? 

1934 Berlin doğumlu olan yazar Liebzig’de üniversite okudu. Felsefe okuyan yazar öğrenimini yarıda bıraktı. 2004 ve 2007 yılları arasında misafir öğretim görevlisi olarak çalıştı. 72 yaşında doğup büyüdüğü şehir olan Berlin’de vefat etti.

1969 yılında film senaryosu olarak yazılan eser çeşitli nedenlerden dolayı filme alınamadı. Daha sonra 1972 yılında Sinn und Form adlı Doğu Alman dergisinde yayına girdi. Almanca ismi "Die neuen Leiden des jungen W" olan kitap, 2008 yılında Genç W’nin Yeni Acıları adıyla Türkçe olarak yayımlandı. Kitap yayınlandığı günden itibaren hem Doğu hem de Batı Almanya’da büyük ilgiyle karşılandı. Plenzdorf eserinde orta sınıf zincirini kırmaya çalışanların hikayesini işledi. Kitap Alman yazar Goethe’nin Genç Werther’in Acıları adlı kitabına gönderme niteliğindedir. 

Ulrich Plenzdorf'un Ödülleri

Yazar 1973’te Henrich Mann Ödülü’ne ardından 1978 yılında ise Ingeborg Bachmann Ödülü’ne layık görüldü.

Kitaba Dair İnceleme 

Eser, kitabın 17 yaşındaki karakteri Edgar Wibeau'nun ortaya koyduğu modern genç bir insanın 200 yıl sonra bile aynı acıları hissetmesi ve kendini ifade edememesi konusu üzerinden gider. Eserde Goethe’nin Werther’ine sık sık göndermeler yapılır. Kitabın isminde yer alan “W” kısatması Werther’e bir göndermedir. Karakter kendini ifade edemez bunu da kitapta sık sık geçen “Bilmem beni anlaya biliyor musunuz?” cümlesinden anlaşılır. Karakter insanların kendisini anlamadığını sık sık bu hayıflanmalarıyla vurgular.

Plenzdorf eserinde Goethe’nin eserinden yola çıkar ve toplum düzenine uyum sağlamakta zorlanan bir gencin gelişmiş ve modern bir toplumda Goethe’nin Werther’i ile aynı acıları zorlukları çektiğini vurgular.

Eserde karakterin sevdiği 2 kitap vardır bunlar Salinger’in Çavdar Tarlasında Çocuklar adlı romanı ve Daniel Defoe’nin Robinson Crusoe adlı kitaplarıdır. Karakter kitap okumayı sevmez hatta evde peçete bulamadığı için kitap yapraklarını tuvalette peçete olarak kullanır. Kitabı alelade fırlatıp atan Wibeau çok geçmeden kitabı eline alır ve tek solukta bitirir. Okuduğu kitap Goethe’nin Genç Werther’in Acıları adlı kitabıdır. Ve hatta Werther intihar ettiği için kızar. Her şeyden vazgeçtiği için “Bu kadar salak olmasaydı” der.

Kitap değişen yaşam koşullarına yabancılaşmayı işler. Kitap Wibeau’nun ölüm haberini içeren bir gazete kupürüyle başlar. Karakterin ölümünden sonra babası çevresine eski eşine patronlarına sorular sorar. Wibeau küçük bir kulübede yaşamaktadır ve babasının soruşturmalarına öbür dünyadan yaptığı yorumlar ile katılır. Wibeau ölmüş olmasına rağmen eserde bir anlatım katmanı olan ben anlatıcı konumundadır. Eserin sonunda Wibeau da Werther gibi ölür ama ikisinin ölümü farklıdır. Werther intihar ederken Wibeau çalıştığı yerde elektrik akımına kapılmasıyla vefat eder. Yani bir intihar değildir.

Kitapta Kullanılan Dil Nasıl?

Eser bütün kesimlerin anlayabileceği basit bir dille yazılmıştır. Wibeau’nun argoya kaçan laubali, küstah, kültürsüz ve kaba dili dikkat çekmektedir. Cümlelerin kısa olması ve sık sık yarıda kesilmesi de bir başka dikkat çekilecek noktalardan biridir.

Özetle;

Genç W’nin Yeni Acıları adlı eser çağın psikolojik sorunlarını karakterin kendini anlatma çabasını işleyen bir eserdir. Duygularını ifade etmeye çalışan karakter ondan yıllar önce yazılmış eserin karakteriyle aynı sorunları yaşamaktadır.

Kaynaklar

https://tr.wikipedia.org/wiki/Ulrich_Plenzdorf

https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/219395