Irvin D. Yalom Kimdir?
Amerikalı psikoterapist, psikiyatrist, eğitimci ve yazar olan Yalom; aynı zamanda varoluşçu psikoterapinin yaşayan en önemli temsilcilerinden biridir. Yalom, 13 Haziran 1931’de Amerika’ya göç eden fakir bir ailenin çocuğu olarak dünyaya geldi. Maddi açıdan zorlu bir çocukluk geçirmesine ve ailesinin dini eğitimi dışında başka eğitimi olmamasına rağmen Yalom okumaya ilgili duyuyordu. Yalom’un yoksul hayatında tek avuntusu kitaplardı, özellikle ona kendi gerçekliğinden farklı bir dünya sunan kurmaca yapıtları daha çok seviyordu. Dostoyevski, Tolstoy, Kafka, Sartre gibi yazarlardan etkilendi. Aynı zamanda kitap yazmak en büyük hayaliydi. Ona göre bir insanın yapabileceği en iyi şeyin kitap yazmak olduğunu düşünüyordu ve bu düşüncesinden hiç vazgeçmedi.
Yalom ilk olarak sanat eğitimi aldı ve daha sonrasında tıp eğitimi alıp, uzmanlık alanı olarak psikiyatriyi seçti. Akademik kariyerine 1963 yılında Standford Üniversitesi’nde başladı. Profesör unvanına sahip olan Yalom, 1970 yılında yazdığı ilk ders kitabı olan Grup Psikoterapisinin Teoriği ve Pratiği yedi yüz bin adet satıldı ve on iki dile çevrildi. Genellikle teması psikoloji ve felsefe olan, kurgusal veya kurgusal olmayan kitaplarıyla adını geniş kitlelere duyurdu. Yalom, yazdığı romanları “öğretici roman” olarak tanımlıyor. Yirmi kadar dile çevrilen Yalom’un kitapları dünyanın dört bir yanından okuyuculara ulaşıyor. Divan, Nietzsche Ağladığında, Bugünü Yaşama Arzusu, Günübirlik Hayatlar, Her Gün Biraz Daha Yakın gibi birçok önemli eser Yalom’a aittir.
Nietzsche Ağladığında
Yalom’un ilk kurgusal eseri Nietzsche Ağladığında 1992 yılında okuyucuyla buluşmuştur. Yazar 19. yüzyılda Viyana’da, psikanalizin doğum evresi diye nitelendirilebilecek bir dönemde Breuer, Nietzsche, Freud ve Salome’un hayatlarını bir kurguda kesiştirmiştir. Varoluşun “hakikat, ölüm, yüzleşme, inanç, ümitsizlik, irade” gibi kavramları Nietzsche ve Breur’un sohbetleri ve kendi yolculuklarına çıkmalarıyla incelenir. Edebiyat ve felsefeyi bir araya getiren roman tüm dünyada büyük bir ilgi görmüştür. Aynı zamanda kitabın 2007 yılında gösterime giren, yönetmenliğini Pinchas Perry'in yaptığı When Nietzsche Wept adlı filmi de bulunmaktadır. Filmde Ben Cross, Armand Assante, Jamie Elman ve Viking dizisinden bilinen Katheryn Winnick gibi oyuncular yer almaktadır.
Karakterler
Kitabın başlıca karakterleri Breuer, Salome, Nietzsche ve Freud’dur. Breuer psikanalizin kurucularından biridir. Sanatçıların ve düşünürlerin kapısını çaldığı ünlü bir doktordur. Freud, Breuer’in arkadaşıdır ve romanda Freud’un gençlik yılları ele alınmıştır. Salome son derece güzel, kendisine hoş havası olan bir şairdir ve Nietzsche ile aşk yaşamıştır. Romanda Nietzsche henüz kimsenin tanımadığı yalnızlığı seçen, acılarıyla barışan ve sahip olduğu tek şeyi valizi olan bir filozof olarak okuyucuların karşısına çıkar.
Konusu
Kitap Salome’un, ümitsizlerin doktoru ve teşhiş dehası Breuer’e yazdığı kaba bir mektupla başlar. Bu mektup, Bertha ismindeki hastasına karşı zihnindeki saplantılı düşünceleri kovmak amacıyla gittiği tatilde Breuer’e ulaşır. Salome, Nietzsche’den sık sık gelen nefret ve intihar içerikli mektuplardan dolayı; Breuer’den Nietzsche’ye yardım etmesini istemektedir. Salome’un Breuer’den tedavi etmesini beklediği Nietzsche’nin baş ağrıları veya görme kaybı değil, Nietzsche’nin ümitsizliğidir. Breuer’un, Nietzsche’yi tedavi etmeye başlaması aslında kendisiyle yüzleşmeye başlamasına sebep olacaktır.
Gerçekte Dr. Breuer ve Nietzsche hiç karşılaşmamışlardır. Ama romanda birbirlerine ne kadar benzediklerinin farkına varıp, beraber sorunlarının kaynağına inip çözüm yolları ararlar. Yani birbirilerin hastası ve aynı zamanda doktorları olurlar. Kitap Dr. Breuer ve Nietzsche arasında gerçekleşen hayatın anlamına dair felsefi düşünceler, psikolojik analizler, hayata dair pek çok deneyim ve görüş içeren sohbetler üzerine kurulmuştur.
Nietzsche Ağladığında kitabı edebiyat, felsefe ve psikoloji ile harmanlanarak okuyucuyu kendini keşfetme yolculuğuna çıkaran; aynı zamanda varoluşunu sorgulatan ve bütün bunları kurguyla birleştirerek okuyucuya güzel bir deneyim yaşatıyor.
Kaynakça:
https://kidega.com/yazar/irvin-d-yalom-127800
https://dokuzdiyar.com/inceleme/irvin-d-yalom-nietzsche-agladiginda-incelemesi/
BENZER YAZILAR
Soğukkanlılıkla Romanı, Ben Okurum Podcast Serisinde
Amerikan Edebiyatı'nın en renkli yazarlarından Truman Capote'nin "Soğukkanlılıkla" romanı ve podcast yayını.
Bibliyomani Nedir?
Psikolojik bir bozukluk olan ve kitap düşkünlüğü olarak tanımlanan bibliyomani, özellikleri, örnekleri ve Dünya Edebiyatı’ndaki yeri.