Nobel Ödüllü yazarlar, William Faulkner ve Ernest Hemingway'in edebi rekabeti.

Yazar: Ali Baran Biberoğlu - İstanbul Medipol Üniversitesi

Yazarlar arasında rekabet ve anlaşmazlıklar olması yıllardır süregelen olağan bir durumdu. Dünya Edebiyatı da birçok kez bu tarz rekabetlere sahne olmuştu. Bu büyük rekabetlerden birinde, bir tarafta Amerikan Edebiyatı modernist yazarlarının öncüsü sayılan; Ses ve Öfke, Döşeğimde Ölürken gibi romanların yazarı, Nobel ve Pulitzer sahibi William Cuthbert Faulkner varken, diğer tarafta ise Yaşlı Adam ve Deniz, Çanlar Kimin için Çalıyor, Silahlara Veda gibi eserleriyle tanınan, 20. yüzyılın en ünlü Amerikalı yazarlarından biri olduğunu söyleyebileceğimiz Nobel ve Pulitzer Ödülü sahibi Ernest Hemingway var.

Rekabet Nasıl Başladı?

Nisan 1947'de William Faulkner, Mississippi Üniversitesi'ne davet edildi. Yaratıcı yazarlık sınıfında soru-cevap oturumu düzenlenirken, Faulkner'dan “çağın en önemli beş yazarının” adını vermesi istendi. Sırasıyla, Amerikalı romancılar Thomas Wolfe, John Dos Passos, Ernest Hemingway, Willa Cather ve John Steinbeck'i listeledi. Kendisini çağdaşları arasında sıralaması istendiğinde, Faulkner şu şekilde cevap verdi:

“1.Thomas Wolfe: Her zaman çok cesaretliydi ve yazmak için çok az bir ömrü varmış gibi yazdı; 2. William Faulkner; 3. Dos Passos; 4. Ernest Hemingway: hiçbir cesareti yok, riske girmeyi hiçbir zaman denemedi. Öyle ki kullandığı kelimelerin düzgün olup olmadığını kontrol etmek için hiçbir okuyucu sözlük bile karıştırmak zorunda kalmaz, hepsi sıradan sözcüklerdir.; 5. John Steinbeck: Bir zamanlar onun için büyük umutlarım vardı – ama şimdi bilmiyorum.”

Aslında, Faulkner kendini o sırada yaşayan yazarlar arasında ilk sıraya koymuştu çünkü sıralamayı yaptığı sırada Thomas Wolfe öleli neredeyse dokuz sene olmuştu. Faulkner’ın bu sözleri, sonrasında yazıya aktarıldı ve yayımlandı. Mississippi Üniversitesi Halkla İlişkiler Direktörü Marvin Black, Faulkner’in Hemingway hakkında “hiçbir cesareti yok, riske girmeyi hiçbir zaman denemedi” iddiası da dahil olmak üzere tüm yorumlarını özetleyen bir basın açıklaması yazdı. Black’in basın açıklaması Mayıs 1947'de New York Herald Tribune'da yayımlandı.

Faulkner'ın bu yorumlarının kışkırtıcı olup olmayacağı belirsizdir. Ne de olsa öğrencilerin not almalarına izin verilmeyeceği ve soru-cevap oturumunda profesörlerin bulunmayacağı Faulkner’a söylenmiştir. Buna rağmen soru-cevap etkinliğinde söylediği şeyler yayımlanmış ve hiper rekabetçi Hemingway’i çoktan kışkırtmıştır. Faulkner’ın cevaplarına Hemingway şu şekilde cevap vermiştir:

“Zavallı Faulkner. Gerçekten büyük duyguların büyük kelimelerden geldiğini mi düşünüyorsun? On dolarlık kelimeleri bilmediğimi mi düşünüyorsun. Onları iyi biliyorum. Ama daha eski, daha basit ve daha iyi kelimeler var ve bunlar benim kullandığım kelimeler.”

Ayrıca Faulkner’in bir alkolik olduğunu da sözlerine ekledi.

İkinci Raund

Bu olay, Faulkner-Hemingway kan davasının ne başlangıcı ne de sonu oldu. 30 yıldan uzun süren ilişkileri rekabet, karşılaştırma ve eleştiri ile anıldı. Birbirlerine saygılarını kabul etseler de övgüde bulunmak konusunda kesin bir çekingenlikleri vardı. Aslında ilişkilerinin çoğunda Faulkner ve Hemingway doğrudan iletişim kurmadı. Doğrusu ikili uzun bir süre -14 Kasım 1931 ve 4 Temmuz 1952 arasında- sadece bir kez karşılaşmış bile olabilir. (14 Kasım 1931'de yayınlanan bir Herald Tribune makalesinde, Faulkner, Hemingway ile hiç tanışmadığı konusunda ısrar etmiş olsa bile 20 yıl sonra Hemingway bu karşılaşmadan bahsetti.) Yazarlar düşüncelerini dolaylı olarak diğer yazarlar ve eleştirmenler aracılığıyla birbirlerine ilettiler. 1945 ve 1949 arasında Hemingway, Edebiyat Tarihçisi Malcolm Cowley'ye yazdığı bir mektubunda, Faulkner’ın sanatsal disiplinden yoksun biri olduğunu ve onu “eğitebileceğini” dile getirmiştir.

Faulkner Hemingway hakkında da yazdı. Yayıncı Random House'da kıdemli bir editör, Hemingway'in bir Faulkner kitabı olan The Portable Faulkner (1946) 'a önsöz yazmasını önerdiğinde, Faulkner bunu kabul etmediğini söyledi. Editöre yazdığı bir mektupta, “Hemingway'den önsözü yazmasını istemiyorum. Ondan, benim yazdığım bir şeye önsöz yazmasını istemek oldukça tatsız geliyor. Sanki bir yarış atının, aynı koşu alanında yarışan diğer bir attan yardım istemesi gibi. ”

Sonunda, Malcolm Cowley önsözü yazmıştı.

Zeytin Dalı

Faulkner’ın ifadeleri Mayıs 1947’de Herald Tribune’de yayınlandıktan sonra, yazarlar kısa bir süre mektup alışverişinde bulundular. Faulkner, Hemingway’in bir erkek olarak cesaretini sorgulamadığını, sadece onun bir sanatçı olarak cesaretsiz göründüğünü söyledi. Sözlerine “Erkek kardeşim H” diye başlayarak “yayınlanlar sadece konuşmamdan ayıklanmış sözcükler” diyerek devam etti. Hemingway bu dönüşü hoş karşıladı ve karşı tepkisinden dolayı özür diledi. Faulkner'ın yapıcı eleştirilerine daha fazla açık olacağını da belirtti. Hatta Hemingway, Çanlar Kimin İçin Çalıyor (1940) adlı romanı için Faulkner'ın “erkek kardeş olarak” ne düşündüğünü bilmek istedi. Ayrıca yazışmaya devam etmek istediğini ekledi.

Faulkner ve Hemingway yazışmaya devam etmediler. Herald Tribune olayı, ilişkilerindeki en gergin dönemin başlangıcı olarak ifade etti. 1947'den 1950'lerin ortalarına kadar, Faulkner ve Hemingway edebi prestij için sıkı bir savaş yürüttü. 1949'da Faulkner “Modern Amerikan romanına güçlü ve sanatsal olarak eşsiz katkısı” nedeniyle Nobel Edebiyat Ödülü'nü kazandı. Ardından Hemingway, 1954'te, “gerçekçi ve güçlü bir hayal gücüne dayanan yazım biçimi ve sıcakkanlı mizahı, sivri bir toplumsal gözlem gücüyle birleştirmesinden” dolayı Nobel Ödülü'nü kazandı. 1953'te Hemingway Yaşlı Adam ve Deniz (1952) için Pulitzer Ödülü kazandıktan iki yıl sonra Faulkner, A Fable (1954) için Pulitzer Ödülü'ne layık görüldü.

Final

Onların rekabeti Hemingway’in ölüm tarihi 2 Temmuz 1961’e kadar devam etti. - Faulkner ise 6 Temmuz 1962’de neredeyse tam bir yıl sonra ölmüştü.- Faulkner Mississippi Üniversitesi’ndeki ifadelerini hiçbir zaman geri çekmemiş olsa da Hemingway'e söylediği gibi, kamuoyuna duyurulduklarından ve “kelimelerin kişilerce, gelişi güzel seçildiklerinden” pişman oldu, ayrıca onun 20. yüzyılın ortalarında yaşayan en iyi yazar olduğunu söylediğini de ekledi.