"Holi Festivali nedir? Hindistan'ın en önemli bayramı olan Holi festivali kaç gün sürer, ne zaman kutlanır? Tarihçesi nedir ve nasıl kutlanır?" sorularını yanıtladık.

"Renklerin Festivali" olarak bilinen Holi Festivali, bu sene 28-29 Mart 2021 tarihlerinde gerçekleşecek. Herkesin renkli boyaların önce yüzüne sürdüğü sonra da herkesin birbirine attığı ve binlerce kişilik bir alan. Üzerinize dökülen ve etrafa saçılan boyalar, baharın gelişiyle ortaya çıkacak olan renkliliği ve "yeniden doğmayı" simgeliyor.

Holi Festivali'nin Tarihçesi

Bu festivalin mitolojik hikayelere dayanan bir geçmişi var. Hindu tanrısı Brahma, kötülüklerin kralı Hirayakaşipu'yu ölümsüzlükle ödüllendirir. Bu ödülle birlikte Hirayakaşipu mağrur birine dönüşür ve herkesin yalnızca kendisine itaat etmesini ister.

Hirayakaşipu'nun kendi oğlı Prablah babasına itaat etmez ve aralarında bir çatışma başlar. Babası oğlunu birçok defa öldürmeyi dener ama her denemede diğer bir tanrı Vişnu, Prablah'ı kurtarır.

Baba Hiranyakaşipu oğlunu kız kardeşinin kucağında uyurken yakmak ister. Kız kardeşi Holika'nın ateşte yanmayan ve kendisini koruyan bir şalı vardır. Hiranyakaşipu Prablah'ı yakmaya çalıştığı sırada kız kardeşi Holika, üzerindeki şalı Prablah'a verir. Kendisi yanar ve Prablah'ı kurtarır. Bunun üzerine Hindu Tanrısı Vişnu, Hiranyakaşipu'yu öldürür. Oğlu, Prablah'ı yerine getirir. 

Bu festival ismini, iyinin kötüye karşı güçlülüğünü simgeleyen kız kardeş Holika'dan alıyor.

Her yıl, bahar gelişinde ilk dolunayda kutlanan bu festivalde efsane yeniden canlandırılır. Özellikle Holika'nın yanışı ve kül haline gelmesi bir ritüelle tekrar mizansen olarak gösterilir. Böylece efsane yaşatılmış olur.

Festival, ateş yakmak için odun toplamayla başlar. Bir kukla ateşin içinde yakılır ve şeytana lanetli sözler söylenir. İnsanlar bu ateşten aldıkları bir parçayı evlerine götürür, bu parçanın bedenlerini ve evlerini kötülüklerden muhafaza ettiğine inanır.

Bu ilk günün ritüelinin ardından ikinci günde festivale katılanları renkli bir şölen bekler.

Holi Festivali Nasıl Kutlanır?

O gün bütün marketler, raflar, sokaklar rengarenk boyalarla dolmaya başlıyor. Topraktan yapılmış bu boyalar mavi, mor, sarı, yeşil, kırmızı gibi birçok canlı renkten oluşuyor. Bu renklerin ise mitolojik anlamları bulunuyor. Fakat burada önemli olan eğlenmek ve baharın gelişini kutlamak. İnsanlar şarkılar ve danslar eşliğinde birbirine boyaları fırlatıyor.

Holi Festivali Neden Kutlanır? Mitolojik Hikayesi

Hint Tanrısı olan Lord Krishna esmerdir, arkadaşı Raha ise rengarenk bir tene sahiptir. Bu yüzden bu renkliliğini kıskanır. Krishna annesi Yashoda'ya bu kıskançlığını dile getirir. Anne Yashoda buna çözüm olarak kızının yüzünü doğadaki beğendiği tüm renklerle boyamasını söyler. Krishna yüzünü boyamaya başlar. Bu yüz boyama etkinliği zamanla bir ritüele dönüşür. Bu ritüel ise zamanla bir festival halini alır.

Bu renklerin sembolik birer anlamı var: Kırmızı masumiyeti, mavi sakinliği, sarı dindarlığı, yeşil canlılığı simgeliyor.

Holi Festivali Nerede Kutlanır? 

Holi Festivali her sene Mart Ayı'nda ilk dolunayda, Hindistan'ın her yerinde kutlanıyor. Ama bazı yerler var ki en çok Holi Festivali'ni orada yaşıyor, insanlarla bir araya geliyor ve festival ruhunu daha iyi hissediyorsunuz.

Diğer yandan her lokasyonda kutlanan Holi Festivali birbirinden farklı konseptleri ve eğlence türleri var. Onun için ortak noktaları olsa da hepsi birbirinden farklı.

Bunun için dünyanın farklı ülkelerinden on binlerce turist akını oluyor. Her biri birbirinden cokşulu kutlamaların gerçekleştiği başlıca yerleri şöyle sıralayabiliriz:

Holi Festivali Nerelerde Kutlanır: Hindistan'daki Kutlama Yerleri

Vindavan'daki Bankar Bihira Tapınağı

Holi burada büyük bir ateşle ve Vrindavan halkının coşkusuyla kutlanmaya başlıyor. Soğuk zamanlarda kutlama kapalı alanlarda gerçekleşiyor.  Bankar Binhari Tapınağı'nın rahipleri tarafından çiçeklerle kutlanan Phoolonwali Holi kutlanıyor. Geçen sene Vasant Panchami’de müzisyenler ve sahne gösterileri eşliğinde gerçekleşti.

Pencap'taki Holla Mohalla kutlamaları
Buradaki kutlamalar ülkedeki diğer alanlarda yapılan kutlamalardan farklılıklar taşıyor. Bölgenin yerlileri, sahip oldukları geleneklerle birlikte bu festivali daha çok yeme içme festivaline de dönüştürmüş durumda. Birbirinden renkli ve tatlı-tuzlu geleneksel yiyecekler, içeceklerle bu festivalde tanışabilirsiniz.

Barsana

Burada gerçekleştirilen festivalde önemli bir nüans var. Holi kutlaması sırasında erkekler kadınlar tarafından sopalarla dövülüyor. Kahkahalar ve kovalaşmalar arasında gerçekleşen eğlenceli kutlamanın arasında festivalin erkekleri kendilerine kaçacak delik arıyor.

Manipur'daki Yaoshang Festivali

Phalguna’daki dolunay gününden başlıyor. Yaoshang Festivali’ne kadar sürüyor.Bu altı günlük süre festival olarak kutlanıyor. Halk dansları, ışıl ışıl süslemeler altında performans gösteren müzisyenler... Hint kültürünün en renkli yanlarını tanımak için güzel bir başlangıç olabilir.

Shantiniketan Festivali

Burası kutlamaların gerçekleştiği önemli bir üniversite. Holi geleneği burada dünyada eşi benzeri olmayan hazırlıklarla gerçekleşiyor ve kutlanıyor. Öğrenciler renkli kıyafetlerini giyerek ziyaretçilere gösteri yapıyor.

Delhi - Holi İnek

Rengarenk giyinmiş ve boyanmış çocuklar, kadınlar... Delhi Holi Festivali sırasında diğer yerlere göre daha kalabalık, yoğun ve olaylar daha hararetli. Buradaki özellikle "Mad Moozik" festivali ve Holi İnek kutlamaları gidenler tarafından tavsiye ediliyor. Holi İnek, ülkenin bağımsız müzik akımlarını içeren ve abhar buluşmasını içeren bir festival.

Kaynak: Tripsavvy , Hürriyet.com.tr , Afar.com