Aynı şehre bambaşka bakışlar getiren ve bambaşka hikayelere odaklanan bu üç film İstanbul’u seven ve özleyen herkes için ideal.

Yazar: Gökçe Erdoğan - Boğaziçi Üniversitesi

MUBI, 2020’nin başından beri kullanıcı sayısını arttırmış ve Türkiye'de daha çok tanınmaya başlanmış bir dijital platform. Şu sıralar geçtiğimiz yıl içerisinde gösterimini yapmış, yeni filmleri koleksiyonuna katmakta. 2020’de Türkiye’deki çeşitli festivallerde yer almış filmler de buna dahil.

Küratörlük prensibi ile çalışan MUBI geçtiğimiz haftalarda aylık film arşivine üç tane yeni film ekledi: Hayaletler, Ah Gözel İstanbul ve Kedi. Bu filmlerden Hayaletler uzun metrajlı bir filmken Ah Gözel İstanbul ve Kedi birer belgesel. Üçü de bir şekilde İstanbul’u, İstanbul’un yapısını ve tarihini anlatıyor. Aynı şehre bambaşka bakışlar getiren ve bambaşka hikayelere odaklanan bu üç film İstanbul’u seven ve özleyen herkes için ideal. (Hatta, İstanbul'da yaşayıp İstanbul'u sevmediğini düşünüp aslında sevenler için de ideal.)

Hayaletler

Yönetmen: Azra Deniz Okyay

Senarist: Azra Deniz Okyay

Oyuncular: Nalan Kuruçim, Dilayda Güneş, Beril Kayar, Emrah Özdemir

Yurtdışında çeşitli festivallere katılan ve bu festivallerden ödüller kazanan Hayaletler, ilk gösterimini gerçekleştirdiği 2020 Venedik Film Festivali’nden de Eleştirmenlerin Haftası’nda büyük ödülü kazanmıştı. Ayrıca film, 2020 Antalya Altın Portakal Film Festivali’nden En İyi Film de dahil pek çok ödülle dönmüştü.

Hayaletler, bir mahalledeki dört kişinin bir gün içinde yaptıklarını ve hayatlarının İstanbul’la bağlantısını anlatıyor. Filmin geçtiği günün sabahında İstanbul’da çok büyük bir elektrik kesintisi yaşanıyor. Sonlara doğru bu elektrik kesintisinin getirdiği hafif distopik atmosfer de gözlemlenebiliyor. Dört ana karakter hapisteki oğluna gönderebilmek için para arayan bir kadın, dans etmeyi seven genç bir kız, sanatla ilgilenen ve protestolara katılan bir kadın ve mahalledeki evleri göçmenlere kiralayan bir adamdan oluşuyor.

Filmin kurgusunda zamanda atlamalar fazlasıyla bulunuyor. Dört karakterden birinin hikayeye dahil olmasıyla film o karakter için günün öncesine ve başlangıcına dönüyor. Genel olarak Hayaletler, günümüz İstanbul’unun yapısını, insanlarının karmaşık hayatlarını, şehirdeki göçmenleri ve kentsel dönüşüm sürecini gösteriyor.

Ah Gözel İstanbul

Yönetmen: Zeynep Dadak

Senarist: Zeynep Dadak

Oyuncu/Anlatıcı: Sezgi Mengi

2020’de İstanbul Film Festivali’nde Ulusal Belgesel Yarışması’nda yarışan Ah Gözel İstanbul, 21.yüzyıldan 17.yüzyıl İstanbul’una bakan bir belgesel. Film, Eremya Çelebi Kömürciyan’ın 17.yüzyılda yazdığı seyahatnamesinden esinleniyor. Kömürciyan’ın anlattığı yerleri, kiliseleri ve camileri ve sarayı, yine seyahatnameden alıntılar eşliğinde aktarıyor.

Belgesel, Yedikule, Haliç, Fatih gibi semtleri dolaşıyor ve o dönemki durumlarından bahsediyor. Seyahatnameden alıntılarla Kapalıçarşı’nın kurulduğu zamanı, kahve yasaklarını anlatıyor. Sadece İstanbul’daki mekanlardan değil aynı zamanda insanlardan da bahsediyor. Ermenilerin ve Rumların geleneklerini ve ibadet anlayışlarını Kömürciyan’dan alıntılarla aktarıyor. Sonrasında zamanda ilerleyerek 6-7 Eylül olayları sırasında Gayrimüslim vatandaşların mezar kayıtlarının uğradığı tahribatı açıklıyor.

Ah Gözel İstanbul, aslında İstanbul’un yıllardan beri var olan kozmopolit yapısını gözler önüne seriyor. Hem geçmişte hem günümüzde farklı dinlerden ve milletlerden insanların bir arada yaşamasını gösteriyor. Ayrıca, ara sıra filmde anlatılan hikayelere uygun olarak canlandırmalar yapılıyor. Bu canlandırmalar belgesele mistik bir hava katıyor.

Kedi

Yönetmen: Ceyda Torun

Kedi, 2016 yapımı ve isminden de anlaşılacağı üzere İstanbul’un kedilerini anlatan bir belgesel. Film, ilk gösterimini !f İstanbul Uluslararası Bağımsız Filmler Festivali’nde yapmış. Sonrasında, Seattle, Melbourne ve Vancouver Uluslararası Film Festivalleri’nde gösterilmiş.

Belgesel, isimleri Sarı, Duman, Bengü, Aslan Parçası, Gamsız, Psikopat ve Deniz olan yedi kediyi takip ederek İstanbul’u aktarıyor. Kedileriyle bilinen bir şehri, kedilerin şehirdeki yerine odaklanarak gösteriyor. Bir yandan da İstanbul insanının kedilerle olan bağı ve genel olarak şehrin yapısı, halkın yaşayışı aktarılmış oluyor. Kedi belgeseli, aynı zamanda BluTV üzerinden de izlenebiliyor.

Film, yayınlandığı vakitlerde özellikle yurtdışında fazlasıyla ses getirmiş. Rotten Tomatoes’da puan olarak %98 alan Kedi, Indie Wire, Variety ve TIME gibi pek çok dergide övülerek anılmış. Eleştirmenlerin Seçimi Belgesel Ödülleri'nde En İyi İlk Belgesel ödülünü de kazanmış. Filmin en beğenilen yanlarından biri ise, insanların birbirlerine ve hayvanlara karşı olan kibarlığını ve sevgisini ekrana aktarabilmesi.