Teknolojik gelişmeler artık günlük hayatta kullandığımız en basit eşyalarda bile kendini gösterir hale geldi. Hatta sadece eşyalarda değil, insan bedeninin üzerinde de taşınabilir veya giyilebilir birçok teknolojik ürün geliştiriliyor. Örneğin Giyilebilir Teknoloji Trendleri yazımızda bu tarz giyilebilir teknolojilerden bahsetmiştik. Giyilebilir teknolojiler arasında ise akıllı gözlükler üzerinde yapılan çalışmalar ve üretilen akıllı gözlükler oldukça dikkat çekici.
Amerika’da yer alan Wisconsin-Madison Üniversitesi'nde bir ekip tarafından tasarlanan tetrakromatik akıllı gözlükler kullanıcıların renk vizyonunu geliştirerek farklı renkleri görmelerini sağlıyor.
İnsanlar Renkleri Nasıl Görür?
Gözlerimizde retina adlı bir ağ tabakası bulunur. Bu tabakada görmemizi sağlayan renk ve ışığa duyarlı bir takım hücreler ve sinirler yer alır. İşte bu tabakada yer alan koni şeklinde olan ve koni hücreleri olarak da adlandırılan hücreler, renkli görmemize olanak sağlar. 1 koni hücresi yaklaşık 100 farklı tonu algılayabilir.
Normal bir insanın renk görmesi, kısa (mavi), orta (yeşil) ve uzun (kırmızı) dalga boylarına tepki veren üç tip koni hücresine dayanır. Normal insanlar bu 3 tip koni hücresine sahip olduklarından "trikromat" olarak adlandırılır. Renk körü olan insanlar ise "dikromattır" ve bu insanlarda normal insanlardan 1 eksik yani, 2 tür koni hücresi bulunur.
Ancak konilerde yer alan fazladan bir koni tipi oluşması durumu da mümkündür. Bir mutasyon sonucu ortaya çıkan bu durum ise insanlarda "tetrakromi" adı verilen özel bir renk görme durumunu ortaya çıkarır.
Tetrakromi Nedir?
Süper görüş olarak nitelendirilen tetrakromi, yüksek renk algısına sahip olmak şeklinde tanımlanabilir ve insanlar arasında nadir gözlemlenen bir durumdur. Böyle bir süper görüş yeteneğine sahip insanlar da "tetrakromat" olarak adlandırılır.
Tetrakromat insanların yaklaşık 10 milyon farklı renk gördüğü tahmin edilmekte. Normal bir insanın birkaç renk gördüğü bir cisimde, tetrakromatlar onlarca farklı renk tonunu görebilirler. Bu özel mutasyon, X kromozomu üzerinde taşındığından da, bilim insanları kadınların erkeklere oranla daha fazla tetrakromatik olabileceği görüşünde.
Tetrakromatik Gözlük
Bu süper görüş yeteneği bilim insanlarının da oldukça ilgisini çekmekte. Amerika’da yer alan Wisconsin-Madison Üniversitesi bilim insanları, tetrakromiyi daha iyi öğrenmek ve böyle bir görme yetisine sahip olabilmeyi sağlamak adına akıllı bir gözlük geliştirdi.
Geliştirilmiş bu akıllı gözlükler, mavi ışık üzerinde filtreleme yaparak çalışıyor. Böylelikle takan kişi en başta aynı gözüken ancak metamer olarak da bilinen ufak farklılığa sahip 2 rengin ayırt edilmesine olanak tanıyor. Şu anda, filtreler yalnızca görünür spektrumun mavi ucundaki metamerleri ayırt ediyor. Araştırmacılar ise yeşil dalga boyları üzerinde de aynı çalışmayı yürütmeyi hedefliyor.
Tetrakromatik Gözlük Hangi Alanlarda Kullanılacak?
Henüz daha yaygınlaşmamış olsa da bu gözlüklerin gelecekte birçok farklı amaç doğrultusunda tasarlanabileceği düşünülüyor. Örneğin sahte paraları tespit etmek, meyve ve sebzelerin yüzeyinde gerçekleşen değişiklikleri görmek veya kamufle edilmiş nesneleri ayırt etmek gibi görevler için kullanılabilmesi hedefleniyor.
Akıllı gözlükler ve akıllı gözlükleri üretmek için geliştirilen teknolojilerin önü oldukça açık. Yakın gelecekte Apple’ın piyasaya süreceği Apple Glass’da merakla beklenen akıllı gözlükler arasında.
Tetrakromatik ve diğer akıllı gözlükler gibi teknolojiler sayesinde de insanlar olarak yaşadığımız dünyaya daha farklı şekillerde görebilme imkanımız olacak gibi duruyor. Hem daha kaliteli, daha gerçekçi, hem de daha farklı bir bakış açısına olanak sağlayacak bu akıllı gözlükler gelecek modasında da sıkça yer alacak gibi gözüküyor.
Kaynaklar:
https://www.newscientist.com/article/2125335-special-glasses-give-people-superhuman-colour-vision/
https://www.fizikist.com/gormediginiz-renkleri-gormek-ister-misiniz-bu-gozlukle-mumkun/
https://www.matematiksel.org/gozleri-bizden-99-milyon-renk-fazla-goren-kadin/
https://moblobi.com/yeni-teknolojiler/bu-gozluk-sayesinde-gorunmeyen-renkleri-gorun/
https://www.lenstore.co.uk/eyecare/are-you-a-tetrachromat
https://sinirbilim.org/tetrakromasi/
BENZER YAZILAR
Kutsal Doğuş: Noel
İsa Mesih’in "doğuş bayramı" anlamına gelen Noel’in ne zaman kutlandığını, tarihçe ve simgelerini sizler için hazırladık.
Savaşın Dokunduğu Masum Hayatlar: Sadako Sasaki
Savaşın ve nükleer silahlanmanın yok ettiği masum hayatların en çarpıcı örneği olan Sadako Sasaki'nin öyküsü.
