Yönetmenliğini Rolf Schübel’in üstlendiği Alman filmi. Galası 12 Ocak 2005 tarihinde Köln Film Evi’nde yapılan ve Alman televizyonlarında izleyicisiyle buluşan Dilekler Zamanı (orijinal adıyla Zeit der Wünsche) filmi, Türk senarist Tevfik Başer tarafından kaleme alındı. Almanya’nın en prestijli ödülü olan Adolf Grimme Ödülü’ne layık görülen film, 2 bölümden oluşuyor. IMDb puanı 7.7, süresi ise toplamda 188 dakika.
Türk-Alman İşçi Göçü
II. Dünya Savaşı’nın ardından Avrupa, milyonlarca insanı savaşta kaybetti ve ekonomisi bundan ağır bir şekilde etkilendi. Tıpkı diğer Avrupa ülkeleri gibi Almanya’da da işgücü açığı meydana geldi ve ülkeler yabancı işgücü alımı yapmaya başladı. Alman yetkililer 1959 yılında Nürnberg kentini ziyaret eden dönemin Türk İş ve İşçi Bulma Kurumu Genel Müdürü’ne Türk işçi alma planlarından bahsetti. Bu şekilde başlangıçta düzensiz ve kontrolsüz başlayan işçi göçü, 30 Ekim 1961 tarihinde Türk-Alman İşgücü Sözleşmesi ile resmiyet kazandı. 1973 Kasım ayına kadar Türkiye’den Almanya’ya çalışmaya giden işçi sayısı 866 bini buldu. Başlangıçta “misafir işçi” statüsüyle çalışan işçilerin yerleşme oranlarının artmasıyla birlikte ise 1974’te Aile Birleşimi Yasası çıkarıldı ve işçilerin aileleri Almanya’ya göç ettiler. Dilekler Zamanı filminin arka planını ise bu tarihi gerçeklik oluşturdu.
Dilekler Zamanı Filmi Hakkında
Türkiye’den Almanya’ya göç konusunu filmlerinde işlemiş olan ve yönetmiş olduğu, 40 Metrekare Almanya (1986), Sahte Cennete Veda (1989) ve Elveda Yabancı (1991) filmleriyle tanıdığımız Tevfik Başer’in, bu kez senaristliğini yaptığı Dilekler Zamanı filmi, Nevşehir’in Ürgüp ilçesi İltaş köyünde geçiyor.
Film, toplumsal cinsiyet rollerinin çok katı olduğu ve kadınların konumlarının ikinci plana atıldığı bir köyde başlayarak, Almanya’nın eşitlikçi ve modern sokaklarında son buluyor. Bu film ile göç olgusu, hem psikolojik hem de sosyolojik yönden en ince detaylarına kadar inceleniyor. Filmin başrollerinde; Lale Yavaş (Melike), Erhan Emre (Mustafa), Hilmi Sözer (Yaşar), Tim Seyfi ( Kadir) ve Katja Studt (Ursula) yer alıyor. Lale Yavaş, bu filmdeki karakteri ile Alman Sat1 televizyon kanalı tarafından verilen "sinematik yeni yetenek" ödülünü kazanıyor. Ayrıca Dilekler Zamanı filmi, sadece Almanya ve Finlandiya’da gösterime girmiş, Türkiye’de ise TRT tarafından televizyonda yayınlanmıştır.
Dilekler Zamanı 1. Bölüm Konusu
Melike, Mustafa, Yaşar ve Kadir çocukluklarını köyde beraber geçiriyorlar. Kerkenez Ali isminde Almanya’ya çalışmaya gitmiş kahveci çırağı köyü ziyarete geldiğinde “O kırmızı arabanın gelmesiyle köydeki her şey kökten değişti” diyor Melike. Böylelikle Kerkenez Ali’den etkilenen köylü akın akın Almanya’ya gidiyor. Fakat bütün bunlar olurken Melike’nin başka umutları var: Büyüdüğünde Mustafa ile evlenmek. Yıllar geçtiğinde Mustafa ve Kadir askere gidiyorlar, memlekete geri döndüklerindeyse onlarda tıpkı diğerleri gibi çalışmak için yurtdışına gitmek istiyor. Melike bu durumdan hoşlanmamasına rağmen hayallerinden vazgeçmiyor ve sevdiği adamın geri dönmesini bekliyor.
Aylar geçiyor ve Mustafa artık Melike’nin mektuplarına cevap vermemeye başlıyor. Umudu kırılan Melike, ailesinin ısrarıyla Yaşar ile evleniyor. Mustafa ise her şeyden habersiz köye geri geldiğinde sevdiği kadının evlendiği haberiyle yıkılıyor. Yıllar geçiyor ve Melike’nin çocukları oluyor fakat ekonomik durumları gittikçe kötüleşiyor. Yaşar’ın annesinin ısrarıyla Melike çalışmak için Almanya’ya gitmek zorunda kalıyor.
Dilekler Zamanı 2. Bölüm Konusu
Melike, köyünü, eşini ve çocuklarını bırakarak Almanya’da bir çikolata fabrikasında çalışmaya başlıyor. Bu noktada filmde dikkat çekici nokta ise ilk bölümünde erkeklerin tren yolcuğunda gurbet ve memleket şarkılarıyla hüzünlü bir şekilde ayrıldıkları Türkiye’den, kadınların dans ederek ve şarap içerek ayrılıyor oluşlarıdır. Filmde verilmek istenen mesaj, kadınların kırsalda var olan ataerkil yapıdan kurtuldukları ve özgürlüklerine kavuştuklarıdır.
Melike, Almanya’ya tahmin ettiğinden daha iyi bir şekilde uyum sağlıyor. Gerek kıyafeti gerek hal ve hareketleriyle artık kendini köylü değil şehirli bir kadın gibi hissediyor. Mustafa ise yıllarca maden ocağında çalıştıktan sonra Ursula ile tanışıyor. Bu tanışma onun hem Ursula ile ilişki yaşamasına hem de fotoğraf sanatçısı olmasına neden oluyor. Melike ve Mustafa Almanya’da tesadüf eseri bir şekilde karşılaştıklarında ise unuttukları anılar yeniden canlanıyor. Herkesten gizli bir ilişki yürütmeye çalışırken, Yaşar ve çocukların Almanya’ya gelmesiyle Melike gerçeği öğreniyor. Yaşarın yıllar önce onların mektuplarını sakladığını ve yalan söylediğini anlayan Melike boşanma kararı alıyor. Bu olayı erkekliğine yediremeyen Yaşar ise “namusunu temizlemek” için Melike’yi öldürüyor.
Dilekler Zamanı Filmi Hakkında Yorumlar
(İzleyici yorumları IMDb.com’dan alınmış, Türkçe'ye çevrilmiştir.)
“İyi icra edilmiş, iyi yazılmış, iyi yönetilmiş, kaliteli yapım. Hatta iyi bir müzik. İki insan ve zor iş hayatları arasındaki güzel, duygusal, romantik ve trajik bir aşk hikayesi.”
“Bu film, hikayenin ortaya çıkmasına izin verme duyarlılığı ve sabrı ile çok dokunaklı, klişe benzeri duygusal çözümlerden kaçınarak inandırıcılığını kazanıyor.”
“Lale Yavaş (Melike) ve Erhan Emre (Mustafa) harika bir oyunculuk sergiliyor ve kimyaları o kadar güçlü ki, birbirleri için yaratılmış olduklarını gerçekten hissediyorsunuz. Filmin geniş çapta övülmesine ve 2005 yılında "Adolf Grimme Ödülü"nü kazanmasına şaşmamalı.”
Göç olgusu ile ilgili farklı bir pencere kazanmak istiyorsanız, filmi izlemenizi tavsiye ediyoruz. Eğer izlemeyi düşünüyorsanız şimdiden iyi seyirler diliyoruz. Filme buradan ulaşabilirsiniz.
Kaynakça
https://en.wikipedia.org/wiki/Zeit_der_W%C3%BCnsche
BENZER YAZILAR
Otomatik Portakal: Modern Toplum İronisi
Bir başyapıt olan Otomatik Portakal film ve kitap incelemesi.
Nomadland Göçebeler Diyarı
78. Altın Küre adaylarından olan Nomadland filmini konusu, oyuncuları ve genel açılarıyla inceledik.
