New York Halk Kütüphanesi (New York Public Library / NYPL) 1895 yılında kapılarını açan bir halk kütüphanesi sistemi.
Okuma salonu, Stephen A. Schwarzman Binası.
NYPL, British Library ve Library of Congress’ten sonra dünyanın üçüncü en geniş kütüphane arşivine sahip. Kitaplar ve e-kitapların yanı sıra, Colombus’un Yeni Dünya’yı keşfini duyuran 1493 tarihli mektubundan, George Washington’un orijinal Veda Konuşması’na kadar çeşitli tarihi belgeleri de bünyesinde saklıyor. New York şehri içerisinde 92 farklı noktada şubesi olan NYPL’nin en bilinen yerleşkesi olan ana binası Manhattan Bryant Park’ta yer alıyor.
New York Halk Kütüphanesi'nin Tarihi
19. yüzyılın ikinci yarısında New York’un nüfusu Paris’i geçip Londra’ya yaklaştı. Artık dünyanın en kalabalık kentleri arasında yer alan New York’un geniş arşivli bir kütüphanesi olmazsa olmazdı. Dönemin New York Valisi Samuel J. Tilden (1814-1886) büyük ve ücretsiz bir halk kütüphanesi açılması için servetinin yaklaşık 2.4 milyon dolarlık bir kısmını kente bağışladı.
New York Valisi Samuel J. Tilden
Tilden’ın ölümünden sonra kentte halihazırda iki kütüphane bulunmaktaydı -Astor ve Lenox. - Ancak ikisi de Valinin istediği şekilde halka hizmet etmiyordu. 1892’de her iki kütüphane de mali zorluklar yaşamaktaydı. Giderek azalan bağışlar ve genişleyen arşive yetersiz kalmaları sebebiyle New York’ta yeni bir kütüphane açılmasına karar verildi.
New York Halk Kütüphanesi için seçilen alan, 40. ve 42. caddeler arasında, popüler bir gezinme bölgesinin içinde olan ve kent suyunu depolayan Croton Rezervuarı’ydı. Projeyi yöneten kişi ise, dönemin en parlak kütüphanecisi olan Dr. John Shaw Billings.
İdealist bir proje yöneticisi olarak Billings, daha sonradan kentin gözde simgelerinden biri haline gelecek kütüphane binası için çizimler yaptı. Billings’in hayalindeki kütüphane, isteyen herkesin hızlıca bilgilere erişebileceği muazzam bir okuma salonu ve yedi katlı bir binaydı.
Açılan bir yarışmanın ardından kütüphane projesini yürütmek üzere iki mimarlık ofisi seçildi; Carrère ve Hastings. Beaux-Arts tasarımının zirvesi olarak görülen sonuç, Amerika Birleşik Devletleri'nde şimdiye kadar denenmiş en büyük mermer yapı oldu. Bununla birlikte, inşaat başlamadan önce, yaklaşık 500 işçi rezervuarı sökmek ve sahayı hazırlamak için iki yıl harcamak zorunda kaldı. Mayıs 1902’de ise kütüphanenin temelleri atıldı.
23 Mayıs 1911’de, bir milyondan fazla kitap içeren arşiviyle New York Halk Kütüphanesi resmen açıldı.
NYPL, Stephen A. Schwarzman Binası ana girişi, 1938.
Okuma salonu, 1910-1920.
New York Halk Kütüphanesi'nin (NYPL) Diğer Şubeleri
Ana bina giderek popülerleşerek 1920’de yıllık 4 milyon ziyaretçi kabul etti. Artan talep ve genişleyen arşivle birlikte ana yerleşkenin ardından NYPL ile bağlantılı yeni şubeler açılmasına karar verildi.
New York Halk Kütüphanesi ilk olarak Bronx, Manhattan ve Staten Island'da yer alacak 39 şubesini işletmek için New York şehri ile sözleşme imzaladı. Bronx ve Queen bölgeleri bu sözleşmenin dışında yer aldı. Kente dağılan şubeleriyle birlikte, NYPL’nin herkesçe ulaşılabilir bir kent kütüphanesi olma planı tam anlamıyla gerçekleşmiş oldu. Bugün ise, NYPL’nin New York şehri içinde tam 92 tane şubesi bulunmakta.
Bryant Park ve NYPL.
New York Halk Kütüphanesi’nin Geniş Koleksiyonu
New York Halk Kütüphanesi’nin koleksiyonu, 160 yıldan daha fazla bir zaman diliminde, küratörlerin titiz çalışmaları ile hazırlandı. Bugün ise 50 milyondan fazla içeriğe sahip. Bu geniş koleksiyon 100’den fazla ana başlık altında sınıflanıyor; tiyatro, bilgisayar teknolojileri, kadın çalışmaları, göç, eşcinsellik, Amerika tarihi bu başlıklardan bir kaçı. Hatta üç büyük başlık için NYPL’nin ayrı yerleşkeleri de inşa edildi; performans sanatları (LPA), siyahi kültürü araştırma merkezi ve bilim, endüstri ve iş kütüphanesi (SIBL).
Christopher Robin Milne için alınan doğum günü hediyesi orijinal Winnie-the-Pooh, 1921.
NYPL’nin meşhur ana binası, bugünkü adıyla Stephen A. Schwarzman Binası, bütün alanlardan öğrenciler ve araştırmacılar için en çok tercih edilen yer. En fazla kaynağa sahip olması ve merkezi konumu sebebiyle turistler için de oldukça ilgi çekici.
Arşivde yer alan 16. yüzyıldan kalma bir el yazması, Drexel 4180 isimli müzik kitapları serisinin sayfaları arasında bulunmuş.
Güncel bilgi:
Covid-19 sürecinde kapalı olan NYPL bugünlerde kariyer, finans, internet veya kitaplar üzerine çeşitli online seminerler düzenliyor. İlginizi çeken seminerler ve canlı dersleri NYPL web sitesinden takip edebilirsiniz.
Kaynaklar:
BENZER YAZILAR
Reklamsız Arama Motoru: Neeva
Çok yakında piyasaya sürülecek olan; reklamsız ve kullanıcı verilerini kaydetmeyen yani kar etmeyecek bir arama motoru olan Neeva hakkında merak edilenler.
Jean-Michel Basquiat: Çağdaş Sanatın Aykırı Dahisi
Kalıplara sığmayan özgün tarzıyla sokakların aykırı sanatçısı Jean-Michel Basquiat.
