Yazar: Sarenur Zorlubilek- Marmara Üniversitesi
Şehirleri yaşadığımız anılarla hatırladığımız gibi mimari yapılar da hikayeleri ile anlam taşıyor. Bu yazımızda dünyanın farklı yerlerinden ünlü mimari oluşumların merdivenleri ve hikayelerini yazdık.
La Sagrada Familia Merdivenleri
Katalan mimar Antoni Gaudi’nin en meşhur eserlerinden biri olan ve inşaatı halen daha devam eden La Sagrada Familia, Barcelona’nın en bilinen yapılarından biridir. Kaplumbağa, deniz kabuğu, meyve gibi doğal formlardan ilham alarak oluşturduğu gotik natüralizm tarzındaki eserlerle en sıradışı mimarlar arasında sayılan Gaudi’nin en az kendi kadar meşhur olan yapıtı da La Sagrada Familia ve merdivenleridir.
Kilisenin etkileyici uzunluktaki kulesiyle bağlantısını sağlayan upuzun, soluksuz ve baş döndürücü merdivenler, dar bir spiral oluşturarak kilisenin kulesine kadar çıkar ve daracık basamakların ortasında uçsuz ve korunaksız bir boşluk oluşturur.
Bu yüzden dünyanın en korkunç merdivenleri arasında gösterilmektedir. Gaudi bu yapıyı tasarlarken bazı anlamları da ön plana çıkarmaktan çekinmemiştir. La Sagrada Familia’nın kulelerini çizerken Barcelona’da bulunan Montjuic Dağı'ndan bir metre kısa olacak şekilde tasarlamıştır. Bunun sebebi ise Gaudi’nin, “Hiçbir insan yapımı oluşum, Tanrı'nınkinden daha yüksek ve heybetli olamaz.” inancıdır. Bu doğrultuda bazı yorumcular Sagrada Familia'nın kule merdivenlerinin, bu denli korkunç olmasını tasarımcısının inancına bağlamaktadır. Bu merdivenler adeta Gaudi’nin, kuleye tırmananlara yaptığı uyarı niteliğindedir. “Tanrıyla boy ölçümezsin!”
MET (Metropolitan Museum of Art) Merdivenleri
New York’un tam merkezinde yer alan MET müzesi (Metropolitan Museum of Art) merdivenleri yıllar içinde şehrin en ikonik simgelerinden biri haline gelmiştir. Müze girişinde bulunan bu yapı, önceki girişinin darlığı ve kullanışsızlığından dolayı 1975 yılında yeniden tasarlanmış olup bugünkü halini almıştır.
Günümüzde ise şehrin kültürünün bir parçası haline gelmiş olup insanlara buluşma noktası, filmlere dekor, moda etkinliklerine ev sahipliği yaparak oldukça kullanışlı hale gelmiştir. Bu merdivenleri bu kadar ünlü yapan şeylerin başında, her yıl düzenlenen moda etkinliği olan MET Gala’nın büyük katkısı olduğu söylenebilir. Bu ikonik etkinliğin en önemli parçası, o yılın temasında ünlülerin seçtikleri kombinleri bu merdivenlerde sergilemesidir.
Etkinlikte her sene ünlüler, renkler ve kıyafetler değişse de başrol hep MET merdivenleridir. Tıpkı bir zamanların meşhur gençlik dizisi Gossip Girl’ün öğlen aralarında olduğu gibi. Olaylar, insanlar, mevsimler hep farklıdır ancak MET merdivenleri hep başrolde, en ikonik ve davetkar ev sahibidir.
Bom Jesus do Monte Kilisesi Merdivenleri
Portekiz'in Braga şehrinde bulunan Bom Jesus do Monte kilisesi hem sanatsal açıdan hem de dini açıdan dikkat çekicidir; öyle ki merdivenleri tırmanan Hristiyanların hac görevlerini yerine getirdiğine ve arındığına inanılır.
Çok dik bir yamaçta kurulan bu kiliseye ulaşmak için zikzak şeklinde ve dik olarak tasarlanmış merdivenleri tırmanmak gereklidir. Bu merdivenler hayatın kendisini temsil eder. Yaşanılan zorlukları tasvir etmek için kenarlarında Hz. İsa’nın hayatını gözler önüne seren heykeller ve frizler bulunur. Giriş kısmındaki heykeller; görme, işitme, koklama, dokunma ve tat duyularını betimler, sonraki bölümde ise hislere vurgu vardır: İnanç, umut, yardımseverlik ve aşk.
Upuzun merdivenler bittiğinde kiliseye varılır ve hemen yanında bulunan bahçeler geniş gölgeli ağaçlar, göller ve binbir çeşit çiçeklerle dolu bağlar sizleri karşılar. Tüm bunlar cenneti simgelemek için tasarlanmıştır. Bu yapıda merdivenler ve ifade ettiği anlam ön plandadır. Duyular, hisler, acılar, erdemler hep hayatın bir parçası olarak yansıtılmış olup çok yorucu ve virajlı bir merdiven olarak öne çıkarılmıştır. Fakat tüm basamakların bitiminde bizleri karşılayan yapı son derece dingin, huzur verici ve çekicidir. Bu yapıda her şey insan içindir. Mutluluk, acı, hüzün, aşk bunlar bir yol belki de merdivendir ancak önünde sonunda bizleri bekleyen bir düzlük elbet vardır.
İspanyol Merdivenleri
Roma'da bulunan İspanyol Merdivenleri Avrupa'nın en eski merdivenlerinden. Romalı mimar, Francesco de Sanctis ve Alessandro Specchi tarafından tasarlanan merdivenler 1725 yılında yapılmıştır. Merdivenler 135 basamakla Trinita dei Monti Kilisesi ile İspanyol Meydanı’nı birbirine bağlıyor. Merdivenler ve meydan "İspanyol" adını çok yakında bulunan İspanyol Elçiliği'nden alıyor. Filmlere, sanatçılara ilham kaynağı olan merdivenler yaklaşık 300 yıldır ilk günkü haliyle sapasağlam ayakta, bugün Roma'nın en önemli turistik mekanlarından biri.
Kaynak: theculturetrip.com , forbes.com, pps.org, metmuseum.or, thevintagenew.com , nytimes.com
BENZER YAZILAR
Görünmeyen Renkleri Görmek: Tetrakromatik Gözlük
Göremediğimiz renkleri görmemizi ve dünyaya bambaşka bir bakış açısıyla bakmamızı sağlayacak ileri teknoloji bir gözlük
Endüstri 4.0 ve Akıllı Fabrikalar
Endüstri 4.0 döneminin öne çıkan fabrikaları