Seri katil itirafından, egzotik hayvan sahibi Joe Exotic'in hayatına, dünyanın en güçlü insanlarından birinin tecavüz skandalına kadar uzanan değişik belgesel dizileri hakkında kısa bilgiler.

Yazar: Hatice Melike Gürer - Koç Üniversitesi

Netflix yayınladığı dizi ve filmlerin yanı sıra oldukça değişik belgesel işlerine de imza atmaktadır. Cinayet, taciz, kaçırılma, biyografi gibi farklı konulara odaklanan belgeseller üretmektedir. Genellikle dizi formatında yayınlamayı seçse de film olarak yayınladığı çeşitli belgesel içerikleri de bulunmaktadır.

Uyarı: Yazının ilerleyen kısımlarında az miktarda da olsa spoiler bulunabilir.

1) Conversations With a Killer: The Ted Bundy Tapes

Ted Bundy, 1970’li yıllarda Amerika’da işlediği cinayet ve tecavüz sayısı hala tam bilinemeyen bir seri katildir. Hatta seri katil tanımı ilk defa Ted Bundy için kullanılmıştır. Kurbanlarının bir kısmı kurtulmayı başarmışsa da en az 30 kişinin ölümünden sorumlu olduğunu ölmeden önce kendisi de kabul etmiştir. Ted Bundy 2 kere hapisten kaçmayı başarmış fakat üçüncü sefer artık kaçamamış ve hapishanede elektrikli sandalye ile ölüm cezası almıştır.

Bu seri ise Ted Bundy’nin çocukluk yıllarından başlayan ve hapishaneden kaçma süreçleri dahil olmak üzere hayatının son noktasına kadar uzanıyor. Kimi sahnelerde ailesi, arkadaşları ve gerçek kurbanlarla olan röportajlara da yer veriliyor. Ted Bundy’nin arşiv görüntüleri de kullanılarak oluşturulan bu belgesel, bu şekilde etkileyiciliğini daha da arttırıyor. Her bölümü yaklaşık 60 dakikadan oluşan 4 bölümlük bu mini-dizi izleyen herkesi derinden sarsıyor.

2) The Pharmacist

Dan Schneider isimli eczacının genç oğlu uyuşturucu alışverişi sırasında öldürülmüştür. Fakat polis olayın yaşandığı bölge hayli karışık diye olayın üstüne çok gitmemiştir. Polis tarafından dava faili meçhul olarak bırakılmıştır. Fakat Dan Schneider olayı kendi çabalarıyla aydınlatmayı başarmıştır. Fakat dizide işlenen olay ise, oğlunun cinayetinin aydınlatılması ile başlayıp başka bir madde bağımlılığına uzanmaktadır.

Kendi çalıştığı eczaneye sürekli aynı ilacı isteyen ve bu ilaç aynı doktor tarafından yazılmış hastaların gelmesi dikkatini çeker. Bu ilaç çok ağır yan etkileri olan OxiContin’dir. Ciddi derecede bağımlılık yapan bir ilaçtır. Bu ilacın satış sıklığı oğlunu yeni kaybetmiş olan Dan’in oldukça dikkatini çeker. Neden aynı doktor tarafından bu kadar çok yazıldığını çözmeye çalışır. Bununla beraber doktor-polis-devlet arasında oluşmuş olan bir üçgene başka bir bakış açısı getirir.

Bu seri 4 bölümü olan ve ortalama 55 dakikadan oluşan kısa bir belgesel serisidir. IMDB puanı 7.7 gibi dikkat çekici bir puandadır. Dizi ara ara röportajlara yer verse de en dikkat çekici röportaj sahnesi ise ilaçları yazan Doktor Jacqueline Cleggett‘indir. Dizinin dikkat çeken unsurlarından biri de Dan’in hastalık derecesinde her sahne ve konuşmayı kayda almasıdır. Bütün bu unsurlar bir araya geldiğinde Amerikan’ın en büyük ilaç firmalarından biriyle karşı karşıya gelen Dan’in mücadelesi oldukça ilginç bir hale geliyor.

3) The Disappearance of Madeleine McCann

Madeleine McCann, Mayıs 2007’de ailesi ile gittiği Portekiz tatilinde kaybolan hala bulunamayan İngiliz bir kızdır. Çift diğer iki çocuğunu ve Madeleine’i otel odalarında uyutup yemeğe giderler. Daha sonra kontrol etmek için odaya döndüklerinde kızlarını odada bulamazlar. Polise başvururlar fakat polisin olay ile yeterince ilgilenmediğini düşünürler. Olayın diğer tarafın ise daha farklıdır. Ailenin çocuklar uyusun diye çocuklara ilaç verdiğini ve fazla doz sebebiyle çocuklarının ölümünden ailenin sorumlu olduğu da aileye karşı yöneltilen iddialardandır. Ailenin çocukları odada bırakıp yemeğe gitmesi ise ihmalkâr oldukları yönündeki eleştirileri arttırmıştır. Aile tüm bu suçlamalara rağmen, dünyanın çeşitli yerlerinden oldukça güçlü insanlardan destek alarak kızlarını bulmaya çalışmıştır.

Bir sürü insanın sorgulandığı ve kimilerinin neredeyse suçlu olarak iddialandırıldığı bu dosya kesin olarak hala çözülememiştir. Olayın gerçekleştiği 2007 tarihinde tüm dünyada manşet olan bu olay gizemini hala korumaktadır. Fakat çoğu iddia ise Madeleine’in artık yaşamadığı yönündedir.

2019 yılında 8 bölüm olarak yayınlanan bu belgesel yayınlandıktan sonra da tekrar ses getirmiştir. Diziyi izleyenler bir kısmı Madeleine’i gördükleri yönündeki iddialar ile birlikte aileye ulaşsa henüz bir karşılık bulamamıştır. Belgesel içerisinde röportajlara da yer verilmektedir. Portekiz basınını, polisi ve ailenin tutumunu görüyoruz. Bu sahnelerde izleyiciye kime inanacağını bilemediği dakikalar yaşatıyor. İzleyicilerin de bir kısmı aileyi suçlarken bir kısmı da onların kurban olduğuna inanmış durumdadır.

4) Room 2806: The Accusation

Dominique Strauss-Khan kısaca DSK dönemin IMF başkanıdır. Dünyada en güçlü 10 kişi listesinde de olan oldukça güçlü bir figürdür. Ancak belgesel kendisinin siyasi yaşamından öte karıştığı skandalları konu almaktadır. 2011’de New York’ta bir otel odasında otel görevlisi olan Nafissatou Dialloya karşı gerçekleştiği iddia edilen bir tecavüz suçlaması ile DSK dikkatleri üzerine çeker. Bu iddiaların peşine DSK bulunduğu görevden istifa eder. Tecavüz olayının ortaya çıkması ile daha önceden de DSK tarafından tacize uğradığını söyleyen kadınlar kendilerini göstermeye başlarlar. Bir nevi günümüzde de yaşanan “Me Too” hareketinin ilk sinyalleri görünür. Kimi daha önce tamamen sessiz kalmış kimi konuşmuş olsa bile dikkate alınmamıştır. O tarihlerde yapılacak olan Fransa Cumhurbaşkanlığı yarışında kazanması muhtemel bir aday olduğu için DSK’ye karşı kurulan bir komplo teorisi olduğuna da inanların sayısı bir hayli fazladır.

4 bölümden oluşan bu mini-dizinin IMDB puanı 7.1’dir. Dönemin Avrupa özellikle Fransız siyasetine de kısmen de olsa ışık tutuyor. Belgeselin çeşitli yerlerinde DSK tarafından taciz ve tecavüze uğradığını söyleyen kadınlar, DSK’nın avukatları gibi çeşitli kişiler de olay hakkında görüşlerini bildiriyor. DSK ekibin röportaj taleplerini reddederek belgeselde gözükmüyor. Dava kapanmıştır. DSK tekrar dava açmaması için Diallio’ya yüklü miktarda da para ödediği bilinmektedir.

5)Tiger King: Murder, Mayhem, and Madness

Bu belgesel ilginç kişilik yapısı ile bilinen Joe Exotic’in hayatına odaklanıyor. Joe’nun ilk dikkat çeken yanı ise aslanlara ve kaplanlara olan ilgisi. Joe’nun romantik ilişkileri, iş arkadaşları ile olan iletişimi ve en büyük düşmanı olan Carol’la yaşadığı olaylara odaklanıyor. Carol, hayvan hakları savunucusudur. Joe egzotik hayvan ticareti yaptığı ve beslediği hayvanlara oldukça kötü davrandığı için ciddi bir eleştiri almaktadır. Fakat bunun yanı sıra Joe ciddi bir hayran kitlesine de sahiptir. Hatta Joe bir dönem için Amerika başkanlığına bile adaylığını koymaya çalışmıştır. Dizi Joe’nun sürekli maruz kaldığı ithamlardan her seferinde kurtuluşunu gösteriyor. Seyirciyi de her seferinde şaşırtmayı başarıyor.

Belgeselin içinde Joe dışında da oldukça ilgi çekici karakterler ve hikayeler mevcuttur. Carol, Joe’nun azılı düşmanı olmasının yanı sıra oldukça eleştiri toplayan bir karakterdir. Kimileri eski kocasını öldürdüğünü düşünsede, kimileri kaybolduğuna inanmaktadır. Joe ile düşman gibi gözükse de Joe’dan hiçbir farkı olmadığı hayvanları sömürdüğü yönünde de eleştiriler almaktadır.

Dizi, 5 senelik gerçek görüntülere ve kimi yerlerde ise röportajlara yer vererek oldukça sürükleyici bir akış yakalıyor. Her anını şaşırma hissi ile izliyoruz. Daha şaşırtıcı ve garip ne olabilir derken Joe yine herkesi şaşırtmayı başarıyor. 2020 senesinde oldukça adı geçen ilginç bir belgesel. IMDB puanı 7.2 olan ve 7 bölümden oluşan bu belgesel herkes tarafından bir şans verilmeyi hak ediyor.

Farklı ve başarılı olan belgesel dizilerin hepsinin adını anmak maalesef mümkün değil. Fakat oldukça başarılı olan bu işler hem hızlı akışları hem de bölüm sayılarının az olması sebebiyle bir oturuşta bitecek türden. Her kesimden insanın seveceği ve neredeyse kimsenin de pişman olmayacağını söylemek mümkün.