2002 yılında sinemaseverler, salonlarda izlemeye alıştıkları kahramanlardan çok daha farklı bir karakterle tanıştılar: Suçluları kovalamadığı zamanlarda kirasını yetiştirmekte zorlanan, "sıradan" bir gencin problemleriyle boğuşan bir "süper" kahraman. Sam Raimi’nin yönetmenliğini, Toby Maguire'ın ise başrolünü üstlendiği orijinal "Örümcek Adam" üçlemesi; beyaz perdedeki süper kahraman filmleri ve üzerlerinde oluşan algının değişmesinde bir dönüm noktasıydı. Batman, Superman, Blade ve X-Men gibi kahramanlar çok daha önce izleyici karşısına çıkmasına rağmen Sam Raimi’nin Örümcek Adam’ı; bugünün gişe rekortmeni süper kahraman evrenlerinin yolunu açan seri olarak kabul edilir. 

Spider-Man / Örümcek Adam (2002-2007)

Filmler: Spider-Man(2002), Spider-Man 2(2004), Spider-Man 3(2007)

Yönetmen: Sam Raimi

Senarist: David Koepp, James Vanderbilt, Alvin Sargent

Müzik: Danny Elfman

Oyuncular: Tobey Maguire, Willem Dafoe, Kirsten Dunst, James Franco, Cliff Robertson, Rosemary Harris, Alfred Molina, Donna Murphy, Thomas Haden Church, Topher Grace, Bryce Dallas Howard, James Cromwell, J. K. Simmons

Aldığı Ödüller

Spider-Man 1: En İyi Ses ve En İyi Görsel Efekt dallarında 2 Akademi Ödülü başta olmak üzere toplam 16 ödül ve 63 adaylık

Spider-Man 2: Görsel Efekt Alanında En İyi Başarı Akademi Ödülü başta olmak üzere toplam 25 ödül ve 60 adaylık

Spider-Man 3: 5 BAFTA adaylığı başta olmak üzere toplam 4 ödül ve 44 adaylık

Spider-Man/Örümcek Adam (2002)

Süre: 121 dk

Puanlar: IMDb: 7.3 / 10, Rotten Tomatoes: %90

Örümcek Adam (2002) Filminin Konusu

Film hemen hemen herkesin aşina olduğu başlangıç hikayesi ile açılır: Amcası ve yengesi tarafından büyütülmüş, zeki ve çalışkan olmasından ötürü zorbalığa uğrayan, kalan her konuda ortalama olan “görünmez” bir çocuk ve genetiği ile oynanmış bir örümcek tarafından ısırılmasıyla kazandığı güçlerle değişen hayatı.

Peter’ın, güçlerini fırsata çevirmek istemesi, hırsları ve bencilliğine yenik düşmesiyle gelişen olaylar; spoiler* amcası Ben’i kaybetmesine neden olur. Peter; bu gücün ve getirdiği sorumluluğun önemini keşfederken, New York’u terörize eden “Yeşil Cin” kostümlü bir kötüyle karşı karşıya gelmek zorunda kalır. Tüm bu karmaşada Peter'ın sevdiği kıza açılabilmek, en yakın dostuyla bağını koruyabilmek, halasına yardım edebilmek, borç içinde ev kirasını ödeyebilmek ve her düşüşüne rağmen Ben Amca’sına verdiği sözü tutabilmek için çabalayışını izleriz.

Örümcek Adam Filminin Fragmanı (2002) 

Spider-Man/Örümcek Adam 2 (2004)

Süre: 127 dk

Puanlar: IMDb: 7.3/ 10, Rotten Tomatoes: %93

Örümcek Adam 2 (2004) Filminin Konusu

Film süper kahraman olmaya alışmış, fakat hayatında hiçbir işi yolunda gitmeyen ana kahramanımızla başlar. Bir taraftan sorumluluklarını yerine getirebilmek için uğraşan, diğer tarafan ise her şeyi bir kenara atıp hayatını yaşamak isteyen bir gencin öyküsü... Sam Raimi'nin ifadeleriyle, bu gencin hayatını en başından dengeye oturtması için öğrenmesi gereken bir ders vardır: "sorumlu olmak fedakarlık yapabilmeyi gerektirir.".

Ailesi ve dostlarıyla giden her yanlış şeyin yanında bir de güçlerini kaybetmeye başlayan Peter, yeteneklerinin bir hediye mi yoksa bir lanet mi olduğunu sorgulamaya başlar. Bu gücü ve sorumluluğu kabullenmek üzerine yaşadığı karmaşada, şehri talan eden ve kendisi avlayan bir kötüyle mücadele edip etmemeye ve sorumluluk uğruna neleri feda edebilecek güçte olduğuna karar vermesi gerekir.

Örümcek Adam 2 Filminin Fragmanı

Spider-Man/Örümcek Adam 3 (2007)

Süre: 139 dk

Puanlar: IMDb: 6.2/ 10, Rotten Tomatoes: % 63

Örümcek Adam 3 (2007) Filminin Konusu

Film, sonunda Peter Parker kimliğini de bir düzene oturtmuş ana kahramanımızla başlar. Örümcek Adam artık herkesçe sevilen bir kahramandır, tüm bu hayranlık ise Peter'ın gözünü boyamaya başlar. Spoiler* En yakın dostunun ihaneti ve Ben Amcası'nın ölümü ardındaki gerçekleri öğrenmesiyle ise her şey değişir. Tesadüfen karşılaştığı bir parazitin kostümüne yapışmasıyla, bu yalam formunun etkisi altında kalan Peter; kim olduğunu tekrardan hatırlamak ve geçmemesi gereken o çizgiyi aşmamak için mücadele etmek; sevdiklerini ise yeniden kazanmak zorunda kalır.

Örümcek Adam 3 Filminin Fragmanı

Örümcek Adam Serisinin Yönetmeni Sam Raimi Kimdir?

Sam Raimi; doğaüstü korku ve gerilim yapımlarıyla ünlü Amerikalı yönetmen, aktör ve film yapımcısı. Aynı zamanda yakında çıkacak olan Doctor Strange in the Multiverse of Madness filminin de yönetmeni. En bilinen yapımları "Örümcek Adam" üçlemesinin yanısıra "Şeytanın Ölüsü" serisidir. Şeytanın Ölüsü serisinde öne çıkan, korku yapımlarında yer verdiği kendine özgü karanlık komedisini; Örümcek Adam serisine de yansıtır. Bu komedinin yanısıra, kullandığı çekim teknikleri, dinamik görsel stili, karakterleri ve hikayeyi anlatış tercihi ile “Spider-Man” her şeyiyle bir “Sam Raimi filmi” olarak öne çıkar. Peki Hollywoood’un en ünlü aksiyon yönetmenleriyle olan yarışta korku filmleriyle tanınan bir yönetmen; nasıl olur da kendini “mahallenizin dostu örümcek adam” filmlerinin yönetmen koltuğunda bulur?

Meydan Okuma

Sam Raimi’nin kendine has dinamik çekim stili, bir süper kahraman filminin aksiyon sahneleri için tam da gereken şey olarak görülmüştü. Spider-Man’in işlenecek kötüleri devasa yaratıklar ve izleyiciyi görüntüleriyle korkutması gereken canavarlar değildi. Karakterlerin; savaştıkları kahraman gibi yanlış yolu seçmiş sıradan insanlar olmaları, buna rağmen izleyici üzerinde gerçekten tehlikeli oldukları hissini yaratmaları gerekiyordu. Korku elementleri görüntülerinin büyüklüğünde değil maskenin ya da zırhların ardındaki zihinlerindeydi. Bu çok katmanlı karakterlerin psikolojik elementlerinin iyi işlenebilmesi ve aktarılabilmesi ise Sam Raimi’nin korku ve gerilim filmleri üzerine olan tecrübesi ile sağlanabilirdi. Yönetmen ise bu seçiminin onu hem korkuttuğunu hem de heyecanlandırdığını söyler: “Korku türünden kaçmıyordum. Onu taze tutmak için yeni yollar denemem gerekiyordu. Çok sevdiğim Örümcek Adam’ı beyaz perdeye taşımak ise çok büyük bir zorluktu. Bu gerçekten tutkuyla kabul ettiğim bir meydan okumaydı.”.

Yakın Bir Dost

Raimi, Peter Parker karakterini "yakın bir dost, hatta ondan daha da ötesi" şeklinde tanımlıyordu. Peter Parker'ın zihninde yıllar harcamıştı: "Karakteri tanımadan bir film çekemezsiniz, bu yüzden o karaktere dönüşmelisiniz.", der Raimi ve ekler: "Ben Peter Parker kadar asil biri değilim. Sdece kendime şu soruyu soruyordum: Daha asil olsaydım ne yapardım? Daha şefkatli biri olsaydım ne yapardım? Olmak istediğim kişi olsaydım ne yapardım? Peter Parker'ı işte böyle çektim.".

Sam Raimi okuduğumuz hikayelerde kahramanların başarılarını gördükçe, hayatımızdaki zorluklara göğüs gerecek cesareti bulduğumuza inanıyordu. Onlar gibi asil, onlar gibi şefkatli, onlar gibi adaletli olmayı; onlar gibi hatalardan ders çıkarmayı ve büyümeyi öğreniyorduk. Bize bunu en iyi öğreten ve bir şeyleri başarabilceğimizi en iyi hissettirenler ise Peter Parker gibi kahramanlardı: Baktığımızda kendimizi görebildiğimiz, "gerçek" insanlar.

Sam Raimi'nin Örümcek Adam serisine Toby Maguire'ı seçmesinin altında da bu neden yatıyordu: "Toby'i görür görmez tüm arayışları durdurdum. O gerçekti. İçimizden biriydi."

Örümcek Adam Serisinin Ana Teması

Bizden Biri

Her şeyden önce Sam Raimi bir Spider-Man hayranıydı, çizgi romanlarını biliyor ve karakterin özünü anlıyordu: “Stan Lee’nin eserinin en güçlü yanı Peter Parker’ın bizden biri olması.“Sıradan” bir insan. Onu “sıradaşı” yapan da bu.”. Yönetmen kendi deyimi ile izleyicilerin bağ kurabileceği “gerçek bir insanı” anlatmak istiyordu: “Peter Parker; Superman gibi insan rolü oynayan üstün bir kahraman değil, elinden gelen en iyi kahraman olabilmek için çabalayan bir insandı. Grip olduğunda güçten düşen ama yine de atkısını takıp işe gitmek zorunda olan biri, hepimiz gibi!”

Hikayenin Kalbi

Sam Raimi, filmlerinde izleyicinin gözünü kamaştıracak uzun ve karmaşık aksiyon sahneleri yerine filmin kalbine odaklanmak istiyordu. “Peter Parker, Mary Jane Watson ve arkadaşları Harry Osborn hakkında anlatacak çok daha kişisel bir hikayem vardı.” diyor Sam Raimi. Her savaş bir öncekinden daha gerçek darbeler, daha ciddi tehlikeler, daha büyük yaralar içerecek; ama hikaye özünde 3 arkadaşın hayatını, birbirleriyle ilişkilerini ve sevgilerini anlatıyor olacaktı. Çoğu hayran için bu tercih, seriyi özel kılan asıl elementti.

Seçimler

Örümcek Adam’ın en ünlü kötülerini ve kendisini tanımlayan bir şey vardır: seçimler. Karakterlerin yaşadıkları ve sahip olduklarının öngördüğü gelecek, okuyucular için bir ters köşedir. Karakterler kötü doğdukları, trajik hayatlara sahip oldukları için kötü; iyi olmak içlerinde yattığı için iyi değillerdir. Dönüştükleri kişileri tanımlayan şey yaptıkları seçimlerdir. Filmlerin ana temasında bu “seçimler” yatar ve çok kez film sonunda verilen bir monologla öne çıkarılır. Serinin finalinde duyduğumuz son sözler şunlar olur: “Karşımıza ne çıkarsa çıksın, içimizde hangi savaşı veriyor olursak olalım; her zaman bir seçim şansımız vardır. Bizi biz yapan şey seçimlerimizdir ve her zaman doğru olanı yapmayı seçebiliriz.”. Örümcek Adam karakterini tanımlayan ve var eden seçim ise karşımıza farklı bir şekilde çıkar: Bazen kötü olan, bir şeyi yapmak değil; gücün varken hiçbir şey yapmamaktır. İşte bu yüzden “büyük güç büyük sorumluluk gerektirir.”.  

Örümcek Adam Serisinde Öne Çıkanlar

New York Şehri Üzerinde Bir Ağ İle Salınmak

Çizgi romanlarda Örümcek Adam, çoğu zaman New York’un kalbi olarak anılır. New York şehri kahramanın dünyasındaki karakterlerden biri gibi görülür. Sam Raimi’nin Spider-Man filmlerinin en ikonik özelliklerinden biri de; eksikliğinden dolayı yeni filmlerin en büyük eleştirilerinden biri olan, Örümcek Adam’ın New York şehri üzerinde ağ ile gezdiği sahnelerdi. Sam Raimi Örümcek Adam’ı tanımlayan bu en önemli becerisinin beyaz perdeye doğru yansıması konusunda da özel bir çaba harcamıştı: “En zoru da insanları en iyi bildikleri şeyle kandırmaktı: insan formu, nasıl hareket ettiği, nasıl tepki verdiği ve yerçekiminin onu nasıl etkilediği.”

Örümcek Adam Serisinin Müzikleri

Bunları Biliyor Muydunuz?

Serinin Sonu

“Çok fazla düşmanın olması, karakterlerin hikayelerinin derinine inmemi engelliyordu.”, bu sözler Sam Raimi’nin Örümcek Adam 2’nin yapımında döndüğü hatayı anlatmak için kullandığı sözlerdi. Spider-Man 3’ün ve nihayetinde Tobey Maguire üçlemesinin sonunu getiren de bu hata olmuştu. İlk 2 Spider-Man filminin popülerliğinin sarhoşu olan Sony Pictures Entertainment, Sam Raimi'ye 3. filme Venom'ı eklemesi için baskı yapıyordu. Sam Raimi karakteri sevmiyordu ve hikayeye uydurmak konusunda zorlanmıştı. Raimi, yıllar sonra filmin başarısızlığı üzerine şu cümleyi kurar: "Karaktere inanmıyordum, filme inanmıyordum.". Spider-Man 3'ün başarısızlığıyla birlikte çekimler için hazırlanan, Vulture ve Black Cat karakterlerini içermesi planlanan 4. film iptal edilir. Sony, seriyi yeni bir yönetmen ve yeni oyuncularla silbaştan çekme kararı alır.

Yeni Örümcek Adam: Jake Gyllenhaal

Toby Maguire'ın sırtıyla ilgili problemleri 2. filme beraber devam etme konusunda ekip içinde endişe yaratmaya başlamıştı. Yeni Spider-Man'i oynaması için Jake Gyllenhaal'la konuşan Raimi, Toby'nin sağlığı konusunda doktorlar tarafından güvence verildikten sonra orijinal oyuncusuyla çekimlere devam etme kararı alır. Jake Gyllenhaal ise yıllar sonra Tom Holland'ın karşısında Mysterio kötüsüne hayat verir.

Marvel Sinematik Evreni Filmlerinde Raimi Filmlerine  Atıflar 

Örümcek Adam: Eve Dönüş (2017) filminde Peter'ın ikiye ayrılan bir vapuru birarada tutma sahnesi, Örümcek Adam 2 (2004) filmindeki meşhur tren durdurma sahnesine direkt bir göndermedir. Bunun gibi birçok atıfı seri boyunca görmek mümkün.

Örümcek Adam Filmlerini Nereden İzleyebilirim?

Orijinal Sam Raimi Örümcek Adam üçlemesini Netfix'ten izleyebilirsiniz. Ayrıca fimler, Disney+ arşivlerinde "Mahallenizin Dostu Örümcek Adam/ Friendly Neighbourhood Spider-Man" başlığıyla listelenmiş durumdalar.

Toby Maguire'ın Spider-Man'i Yeni MCU Spider-Man Filminde Var Mı? 

Spoiler* Evet, karakteri filmde görüyoruz. Karakterin hikayesinin devamını izlemek istiyorsanız Örümcek Adam: Eve Dönüş Yok filmini sinemalarda izleyebilirsiniz. Filme gitmeden önce bilmeniz gereken her şeye ise buradan ulaşabilirsiniz.

Kaynaklar

https://www.ign.com/articles/2004/06/29/interview-sam-raimi-2, https://www.bbc.co.uk/films/2002/05/09/sam_raimi_spiderman_interview.shtml, https://collider.com/doctor-strange-2-director-sam-raimi-comments-spider-man-3/, https://www.superherohype.com/features/86019-interview-director-sam-raimi-on-spider-man-2, https://www.mtv.com/news/1629649/tobey-maguire-sam-raimi-talk-spider-man-in-vintage-interviews/